ریشه طلایی یا رودیولا روزا
ریشه طلایی (رودیولا روزا) یک گیاه گلدار است که در اقلیمهای سرد و مرتفع اروپا و آسیا رشد میکند.
دیگر نامهای این گیاه شامل ریشۀ قطبی، رودیولا روزیا، تاج پادشاه، و ریشۀ رُز است.
ریشه طلایی در طب سنتی و مشخصاً در روسیه، اسکاندیناوی، و دیگر نواحی سرد و کوهپایهای سالیان سال است که مورد استفاده قرار میگیرد.
برخی مردم معتقدند که این گیاه میتواند اضطراب، افسردگی، خستگی مزمن، آنمی و انواع سردرد را درمان کند.
مطالعات قابل توجهی در مورد این گیاه انجام شده است.
در این اثناء ریشه طلایی ریسک پایینی برای ایجاد عوارض جانبی دارد و به نظر میرسد که برای بسیاری از اختلالات مورد اشاره فوایدی داشته باشد.
بنابراین ریشه طلایی یک گزینۀ طبیعی است که میتوان برای به محک زدن کاربردهای فرض شده در موردش آن را امتحان کرد.
فواید و خواص ریشه طلایی
شواهد مبنی بر ادعاهای مرتبط به سلامت ناشی از مصرف ریشه طلایی متفاوتند.
آنچه در ادامه میآید برخی از کاربردهای عامه‌پسند و چیزی است که تحقیقات در مورد هر یک از آنها عنوان می‌کنند.
فواید سلامت این ریشۀ گیاه احتمالاً به خواص ضد التهابی موجود در آن مرتبط است.
-
1. درمان استرس با ریشه طلایی
یکی از شناختهترین ادعاهای مربوط به ریشه طلایی به قدرت آن به عنوان مادهای اشاره دارد که به بدن در انطباق با استرس کمک میکند، و از لحاظ دیگر به عنوان یک آداپتوژن شناخته میشود.
به هر جهت قابلیتهای ویژه و کیفیات آن به واسطۀ استفاده از مطالعات علمی دارای طراحی مناسب به اثبات نرسیده است.
ریشه طلایی به عنوان یک آداپتوژن نویدبخش به نظر میرسد.
بر مبنای شواهد برگرفته از چند مطالعه در مقیاس کوچک، نویسندگان عنوان می‌کنند که عصاره‌های این گیاه برای سلامت روانی و عملکرد قلب مفید است.
یک مقالۀ دیگر مربوط به سال 2005 ریشه طلایی را به عنوان نوعی “آداپتوژن همه‌کاره” توصیف میکند، و میگوید که این گیاه میتواند مقاومت در برابر استرس را افزایش دهد.
به طور مشخص، نویسندگان مطالعه میگویند که گیاه مزبور به عنوان یک درمان محتمل برای کاهش سطح هورمونهای استرس و مشکلات قلبی ناشی از استرس نویدبخش به نظر میرسد.
-
2. بازیابی عضلات با ریشه رودیولا روزا
ثابت شده است که ریشه طلایی رزیا زمان بازیابی عضلات پس از مدت طولانی تمرین و ورزش را کاهش میدهد.
تا فراخنای توجه، حافظه، قدرت و عمل سم زدایی را افزایش دهد.
عصاره ی ریشه طلایی رزیا مقدار آنزیم ها، RNA و پروتئین های مهم برای بازیابی عضله پس از یک جلسه ی ورزشی خسته کننده را افزایش میدهد.
همچنین وضعیت انرژی عضله، سوخت و ساز گلیکوژن در عضلات و کبد، سوخت و ساز پروتئین عضله و فعالیت آنابولیک را بهبود میبخشد.
-
3. عملکرد فیزیکی و روانی با ریشه قطبی
برخی از مردم از ریشه طلایی پیش از ورزش برای تقویت عملکرد فیزیکی خود استفاده می‌کنند یا اینکه آن را به عنوان راهی برای بهبود تمرکز و تفکر مصرف مینمایند.
در عین حال ادعاهایی در این مورد مطرح است که ریشه طلایی خستگی مزمن فیزیکی و ذهنی را کاهش میدهد.
-
4. درمان افسردگی و اضطراب با گیاه تاج پادشاه
یک مطالعه شواهدی یافته است که نشان میدهند ریشه طلایی میتواند علایم ناشی از اختلال اضطراب منتشر یا جنرالیزه را کاهش دهد.
نمونههای مشمول این مطالعه 430 میلیگرم عصارۀ ریشه طلایی را به مدت 10 هفته دریافت کرده بودند.
مطالعۀ دیگری که در “فیتومدیسین” منتشر شد پی برده است که ریشه طلایی علایم افسردگی را کاهش میدهد، اما اثرات آن در این مورد خفیف است.
این گیاه در کاهش علایم هماندازۀ سرترالین (یک داروی نسخهای ضد افسردگی) کارآیی نداشت، با وجود این اثرات جانبی آن کمتر بود.
نویسندگان این مطالعۀ انجام شده در سال 2015 جمعبندی می‌کنند، از آنجا که این گیاه توسط برخی از مردم بهتر تحمل میشود و فوایدی نیز دارد، بنابراین ریشه طلایی میتواند برای افسردگی خفیف تا متوسط گزینۀ درمانی مناسبی باشد.
مطالعۀ مزبور شامل 57 نمونه بود که به مدت 12 هفته از این گیاه استفاده کردند.
-
5. درمان اختلالات خوردن ناشی از استرس با ریشه رودیولا روزا
یک جزء فعال ریشه طلایی به نام سالیدروساید برای اثرات آن در مورد پرخوری بررسی شد.
این مطالعه که در “فیزیولوژی و رفتار” منتشر شده است، با استفاده از موش‌های صحرایی صورت گرفت.
مطالعۀ مزبور که از عصارۀ خشک شدۀ ریشه طلایی شامل 3.12 درصد سالیدروساید استفاده کرده بود پی برد که ریشه طلایی میتواند به کاهش یا رفع اختلال پرخوری در حیوانات کمک کند.
موش‌های صحرایی مصرف کنندۀ ریشه طلایی در عین حال کاهشی را در میزان هورمون استرس در خون نشان دادند. این هورمون نقشی در پرخوری بازی میکند.
مطالعۀ مشابه دیگری بر روی موش‌های صحرایی که در “نشریۀ سایکوفارماکولوژی” منتشر شد، تأیید کرده است که ریشه طلایی میتواند آنورکسی القاء شده توسط استرس را کاهش دهد.
نویسندگان مطالعۀ مزبور میگویند، یافتههای آنها شواهدی در حمایت از ادعای مربوط به برخورداری این گیاه از ترکیبات ضد استرس به دست میدهد.
-
6. تقویت حافظه با ریشه طلایی
مطالعات با استفاده از آزمایشات تصحیح و ویرایش شده نشان میدهند که ریشه طلایی رزیا قابلیت های یادگیری و تمرکز را به مرور زمان و با استفاده به مدت طولانی، بهبود میدهد.
همچنین فعالیت بیوالکتریکی مغز را که حافظه و انرژی مغز را بهبود میبخشد را نیز افزایش میدهد.
در یک مطالعه، ۴۰ دانش آموز به صورت تصادفی ۵۰ میلی گرم عصاره ی ریشه طلاییی استاندارد شده یا نوعی داروی دیگر را دو بار در روز برای مدت ۲۰ روز دریافت میکردند.
دانش آموزانی که از عصاره ی استاندارد شده استفاده میکردند پیشرفت های چشمگیری در فعالیت فیزیکی و زیبایی اندام، عملکرد روانی _ حرکتی، عملکرد ذهنی و سلامتی کلی نشان دادند.
نمونه هایی که عصاره ی ریشه طلایی رزیا را دریافت میکردند نیز کاهش بسیار چشمگیری در خستگی ذهنی، بهبود الگوی خواب، کاهش نیاز به خواب، ثابت حال و احوالی بهتر، و انگیزه ی بیشتر برای مطالعه و درس خواندن را نشان دادند.
میانگین نمرات امتحان بین دانش آموزان دریافت کننده ی عصاره ی ریشه طلایی رزیا و نوعی داروی دیگر به ترتیب ۳٫۴۷ و ۳٫۲۰ بود.
-
7. درمان مشکلات قلبی با ریشه طلایی
ثابت شده است که ریشه طلایی برای مشکلات قلبی ایجاد شده یا تشدید شده توسط استرس موثر است.
عملکرد آن برای این شرایط در قابلیتش برای کاهش مقدار کاته کولامین ها و کوروتیکو استروید های ترشح شده توسط غده های فوق کلیوی در طول استرس میباشد.
وجود غیر طبیعی این هورمون های استرس متعاقبا فشار خون، و مقادیر کلسترول و پتاسیم را افزایش داده و خطر مشکلات قلبی را افزایش میدهد.
دریافتیم که ریشه طلایی لیپید های مضر خون را کاهش میدهد و بنابراین خطر بیماری های قلبی را کاهش میدهد.
همچنین مقدار AMP _ دوره ای (c-AMP) ترشح شده در داخل سلول های قلب را نیز کاهش میدهد.
AMP دوره ای مربوط به ATP (آدنوسین تری فسفات) یعنی مولکول اصلی انرژی زای بدن، میباشد.
c-AMP به عنوان یک “پیام رسان ثانویه” یا ارتباط بین محیط های بیرونی و درونی سلول عمل میکند.
به ورود کلسیم درون سلولی بیشتر به قلب نیز کمک میکند بنابراین پتانسیل بیشتری برای انقباض عضله ی قلبی ایجاد میکند.
بنابراین ریشه طلایی ضربان قلب و انقباضات عضله ی قلبی را تنظیم میکند.
-
8. رودیولا روزیا، ضد سرطان
ثابت شده است که ریشه طلایی با افزایش استقامت بدن در برابر سموم، فعالیت ضد توموری را افزایش میدهد.
مجموعه ای از مواد آنتی اکسیدان در ریشه طلایی رزیا تشخیص داده شده است و گونه های مرتبط و فعالیت چشمگیر تمیز دادن رادیکال های آزاد برای عصاره های ریشه طلاییی الکل و آب نیز تشخیص داده شده اند.
ریشه طلایی رزیا ممکن است همراه با برخی عوامل ضد تومور دارویی مفیدتر و بهتر باشد.
با توجه به اطلاعات به دست آمده از محققان روسیه درمیابیم که مصرف ریشه طلاییی خوراکی رشد تومور را تا ۳۹% و گسترش بیماری را تا ۵۰% کاهش میدهد.
مشکلات ادراری و ایمنی را نیز در بیماران دارای سرطان مثانه بهبود میبخشد.
در دیگر آزمایشات با انواع مختلف سرطان، از جمله سرطان سلولی (آدنوکارسینوماس)، استفاده از عصاره های ریشه طلایی رزیا باعث افزایش چشمگیر نرخ درمان و بازماندگی میشود.
-
9. سیستم ایمنی با ریشه رز
ریشه طلایی یا ریشۀ رُز با تثبیت تعادل حیاتی (تعادل متابولیکی) در بدن هم از سیستم ایمنی محافظت میکند و هم آن را تحریک و فعال میکند.
همچنین سلول های قاتل طبیعی (NK) را در معده و طحال افزایش میدهد.
این عمل ممکن است به خاطر قابلیت آن برای نرمال سازی هورمون ها با تعدیل ترشح گلوکوکورتیسوید در بدن باشد.
نحوه مصرف ریشه طلایی
همانند بسیاری گیاهان دارویی دیگر، ریشه طلایی در اشکال کپسول، قرص، پودر خشک، و عصارۀ مایع در دسترس است.
دوز مصرف و مقدار عصاره در برندهای مختلف و انواع تولیدات متفاوت است.
گیاهان دارویی و مکملها توسط FDA به عنوان غذا و نه دارو دسته‌بندی میشوند.
در نتیجه دانستن اینکه چه دوزی از آنها باید مصرف شود و هر محصول حاوی چه مقدار از ترکیبات است همیشه روشن نیست.
در عین حال ممکن است مسائلی مرتبط یه کیفیت یا خلوص محصول نیز مطرح باشد.
اگرچه برخی مطالعات دوزهای مورد استفاده برای مقاصد خاص را فهرست کردهاند، به نظر میرسد که ریشه طلایی برای مداوای مشکلات مختلف باید در دوزهای متفاوتی مصرف شود.
دوز مصرف ممکن است متفاوت بوده و به میزان عصارۀ استاندارد شدۀ موجود در محصول بستگی دارد.
به طور مشخص روزاوین یکی از ترکیباتی است که به عنوان دارندۀ اثرات کاهش استرس نامی برای خود دست و پا کرده است.
مقادیر تقریبی مصرف به شرح زیر می باشد:
-
روزانه 600-360 میلیگرم عصارۀ استاندارد با 1 درصد روزاوین -
300-180 میلیگرم عصارۀ استاندارد با 2 درصد روزاوین -
170-100 میلیگرم عصارۀ استاندارد با 3.6 درصد روزاوین
مضرات و عوارض مصرف ریشه طلایی (رودیولا روزا)
اگرچه اثرات دارویی آن تاکنون به اثبات رسیده است، مطالعات انجام شده در مورد ریشه طلایی چنین به نظر میرسد که در مورد خفیف بودن اثرات جانبی این گیاه دارویی توافق نظر دارند.
اثرات جانبی مصرف ریشه طلایی شامل موارد زیر است:
-
سرگیجه -
خشکی دهان -
مشکلات خواب : اجتناب از مصرف آن در شامگاه میتواند به کاهش مشکلات خواب شبانه کمک کند. -
دلشوره : یک مشکل خاص بروز یافته در میان کسانی است که در مقابل اضطراب آسیب‌پذیر هستند و دوزهای بالای مکمل مزبور را مصرف می‌کنند. -
از آنجا که ریشه طلایی دارای اثرات محرک نوع خفیف است، برای استفاده در مردم دچار اختلال دوقطبی یا افرادی که از دیگر مواد محرک استفاده می‌کنند، توصیه نمیشود.
بیشتر بخوانید :
10 مورد از عوارض مصرف خردل
15 خاصیت دارویی و درمانی چای برگ زیتون
میوه نارانجیلا | 7 خاصیت درمانی شگفت انگیز نارانجیلا
خواص چغاله بادام | 17 خاصیت درمانی مصرف چغاله بادام برای سلامتی
خواص بی نظیر لوبیا سیاه