رییس گروه سلامت هوا و تغییر اقلیم وزارت بهداشت، ضمن توضیح درباره طول موج پرتوهای فرابنفش و اثرات هر یک برای انسان، در عین حال بر ضرورت به حداقل رساندن مواجهه با نور خورشید و خودمراقبتی در این روزهای فصل تابستان، تاکید کرد.
دکتر عباس شاهسونی اظهار داشت: طول موج پرتوهای فرابنفش از ۱۰۰ تا ۴۰۰ نانومتر است. محدوده ۱۰۰ تا ۲۸۰ نانومتر با نام یو وی C، محدوده ۲۸۰ تا ۳۲۰ نانومتر با نام یو وی B و محدوده ۳۲۰ تا ۴۰۰ نانومتر نیز با نام یو وی A شناخته می شود.
وی افزود: محدوده ۱۰۰ تا ۲۸۰ نانومتر یا یو وی C که خطرناک ترین نوع اشعه فرابنفش است به طور کامل از طریق لایه اُزون کنترل می شود به جز در مناطقی از دنیا مانند برخی مناطق استرالیا که با مشکل سوراخ شدن این لایه روبرو هستیم و این مشکل را خوشبختانه در کشورمان نداریم.
رییس گروه سلامت هوا و تغییر اقلیم وزارت بهداشت از کنترل ۹۰ درصد یو وی B سخن گفت و ادامه داد: اشعه فرابنفش در محدوده ۳۲۰ تا ۴۰۰ نانومتر یا یو ویA به طور کامل از لایه اُزون عبور می کند و انسانها عمدتا در معرض ۱۰ درصد یو وی B و ۱۰۰ درصد یو وی A قرار دارند.
اثرات UV-A بر بدن
شاهسونی با بیان اینکه یو وی B موجب آفتاب سوختگی و برنزه شدن می شود، افزود: اثرات نور خورشید بیشتر مربوط به یو وی A است که بر قسمت های عمیق تری از بدن و پوست ورود می کند و باعث سرطان پوست، پیری زودرس پوست، آب مروارید و اختلال در سیستم ایمنی می شود.
وی با تاکید بر اینکه مواجهه طولانی مدت با پرتوهای فرابنفش مضر است، گفت: مواجهه کوتاه مدت با پرتوهای فرابنفش در حد یک ساعت یا یک روز، نمی تواند باعث ایجاد مشکل برای انسانها شود هرچند باید در این روزهای فصل گرم و تابستان لازم است کمتر در معرض نور خورشید قرار گیریم.
لزوم کاهش مواجهه با نور خورشید در گرما
رییس گروه سلامت هوا و تغییر اقلیم وزارت بهداشت خاطرنشان کرد: برای پرتوهای فرابنفش شاخص UV Index تعریف شده و ابزاری است که آگاهی عمومی در خصوص مواجهه طولانی مدت در برابر این پرتوها را افزایش می دهد بنابراین اتخاذ راهکارهایی برای خودمراقبتی در برابر این پرتو، مهم است. شاخص یو وی باید به صورت روزانه گزارش شود و دامنه آن از صفر تا بالاتر از ۱۱ است که هرچه این شاخص بیشتر شود، پتانسیل آسیب رسیدن به پوست و چشم افزایش می یابد که لازم است مواجهه خودمان با پرتوهای فرابنفش را کمتر کنیم.
شاهسونی تصریح کرد: وقتی شاخص یو وی بین ۱ تا ۲ باشد میزان اثر کمی دارد و بی خطر است اما برای افرادی که دارای پوست حساسی هستند و دچار آفتاب سوختگی می شوند، بهتر است از لباس های بلند و کرم ضدآفتاب با فاکتور حفاظتی در برابر نور خورشید یا SPF حداقل ۱۵ استفاده کنند. وقتی این شاخص بین ۳ تا ۵ باشد، خطر آن متوسط و لازم است که در ساعات بین ۱۰ تا ۱۶ مواجهه با نور خورشید به حداقل برسد و در بیرون از خانه، از کلاه های لبه دار، لباس های بلند و آستین دار، کرم های ضدآفتاب با SPF حداقل ۱۵ و عینک آفتابی مناسب که توانایی حذف پرتوهای فرانبفش داشته باشد، استفاده کنیم.
بین ساعات ۱۰ تا ۱۶ کمتر با نور خورشید روبرو شوید
وی گفت: وقتی شاخص یو وی بین ۶ تا ۷ باشد، خطر افزایش می یابد و باید بین ساعات ۱۰ تا ۱۶ مواجهه با نور خورشید به حداقل برسد و موارد گفته شده حتما مورد نظر قرار گیرد. وقتی شاخص یو وی بین ۸ تا ۱۰ باشد، خطر بسیار زیادی دارد و در این روزهای تابستان، شاخص یو وی در ساعات ۱۰ تا ۱۶ در این محدوده قرار دارد و در برخی از مناطق ممکن است این شاخص به ۱۱ نیز برسد.
رییس گروه سلامت هوا و تغییر اقلیم وزارت بهداشت یادآور شد: اقدامات ساده مانند استفاده از کلاه لبه دار، عینک آفتابی استاندارد، کرم های ضد آفتاب و لباس های بلند و آستین دار در کنار کاهش مواجهه با نور خورشید به تامین سلامت افراد در برابر پرتوهای فرابنفش، کمک زیادی می کند. شاخص یو وی بالاتر از ۶ منحصر به ایران نیست بلکه کل خاورمیانه و دنیا با این مشکل روبروست و در فصل گرم سال، این پدیده طبیعی و ناشی از نور خورشید است.
بنابر اعلام وزارت بهداشت، شاهسونی میانگین شاخص یو وی در منطقه مدیترانه شرقی را در محدوده ۹ عنوان و خاطرنشان کرد: اصلی ترین توصیه ما به مردم در این روزها که شاخص یو وی بین ۸ تا ۱۰ و در وضعیت خطرناک است، به حداقل رساندن مواجهه با نور خورشید به ویژه در ساعات ۱۰ تا ۱۶ است.
وی تاکید کرد: وقتی شاخص یو وی بالاتر از ۱۱ باشد، خطر بسیار زیادی برای انسان دارد و با رنگ بنفش نشان داده می شود که در این مواقع نیز مواجهه حداقلی با نور خورشید، استفاده از کلاه لبه دار، عینک آفتابی استاندارد، لباس های بلند و کرم های ضدآفتاب با SPF حداقل ۳۰ توصیه می شود. در این موارد، توصیه می شود کرم ضدآفتاب هر دو ساعت یکبار تجدید و استفاده شود.
تشدید پرتوهای فرابنفش ناشی از تغییرات اقلیمی است
رییس گروه سلامت هوا و تغییر اقلیم وزارت بهداشت، افزایش و تشدید شاخص یو وی و پرتوهای فرابنفش را ناشی از تغییرات اقلیمی در سطح کره زمین دانست و گفت: اثرات ناشی از تغییرات اقلیمی منجر به افزایش مواجهه با پرتوهای فرابنفش نور خورشید، کاهش اُزون استراتوسفری و افزایش تابش یو وی B می شود.
چه افرادی بیشترین آسیب را از پرتوهای فرابنفش می بینند؟
شاهسونی ادامه داد: اثرات تغییر اقلیمی می تواند باعث تغییر در پوشش ابرها شود و وقتی پوشش ابرها کمتر شود، مواجهه با پرتوهای فرابنفش افزایش می یابد. بیشترین آسیب های پرتوهای فرابنفش متوجه شاغلین در فضای باز و مردان به ویژه افراد بالاتر از ۵۵ سال است. بر اساس گزارش سازمان جهانی بهداشت، یک مرگ از هر سه مرگ به دلیل سرطان پوست غیر ملانومایی است که علت اصلی آن، کار کردن زیر نور خورشید است.
وی تصریح کرد: از هر چهار فردی که در فضای باز اشتغال دارند، یک نفر در مواجهه با سطوح بالای پرتوهای فرابنفش نور خورشید است که می تواند خطر سرطان پوست غیرملانومایی را تا ۶۰ درصد افزایش دهد. اقدامات ساده ای که گفته شد می تواند خطر ابتلا به این نوع سرطان را به طور چشمگیری کاهش دهد.
توصیه های خودمراقبتی در مقابل پرتوهای فرابنفش
رییس گروه سلامت هوا و تغییر اقلیم وزارت بهداشت تاکید کرد: توصیه ما در این روزها برای مراقبت بیشتر به افرادی مانند کارگران ساختمانی و صنایع و کشاورزان است که در فضای باز اشتغال دارند که باید مواجهه خود با نور خورشید را در ساعات ۱۰ تا ۱۶ به حداقل برسانند و کارفرمایان باید به گونه ای برنامه ریزی کنند که امکان استراحت کافی بدون مواجهه با نور خورشید، فراهم شود.
شاهسونی یادآور شد: وقتی شاخص یو وی بالاتر از ۱۱ باشد بهتر است افراد حداکثر ۳۰ دقیقه زیر نور خورشید باشند چراکه بیشتر از آن، دچار مشکل و آفتاب سوختگی می شوند. علاوه بر کارگران و مردان، کودکان و نوزادان نیز گروه های آسیب پذیر در این شرایط هستند که ممکن است دچار مشکل شوند.