سلام نو – سرویس اجتماعی: محمدرضا محبوب فر، کارشناس و پژوهشگر حوزه سلامت، در گفت‌وگو با سلامِ نو در رابطه با آسیب‌های اجتماعی در دوران کرونا، گفت: متاسفانه در ساختار وزارت بهداشت و درمان که همان ساختار سلامت کشور است، کاسبی‌ها و تجارت‌هایی با این بیماری انجام می‌شود، از طرفی روند کند ورود واکسن‌های معتبر خارجی به کشور تا کنون اجازه کنترل این بیماری را نداده است. بیماری کرونا تا حداکثر سه سال آینده همراه مردم ایران است و این پاندمی همچنان ادامه دارد و می‌تواند شدیدتر هم شود. متاسفانه این پاندمی که با تحریم ها همزمان شد، دو شکاف طبقاتی را در ایران به وجود آورد. افزایش گرانی ها، تورم کالاها و افزایش هزینه سفره خانوار که بین ۱۰ میلیون الی ۱۴ میلیون تومان است، به شکاف طبقاتی دامن زده است.
وی افزود: این شکاف طبقاتی ناهنجاری‌های اقتصادی و سیاسی را در کشور پدید آورد. در کنار این ناهنجاری‌ها ما شاهد طولانی شدن زمان بیماری کرونا و بروز بیماری‌های روحی و روانی که بالای ۶۰ درصد مردم را درگیر کرده هستیم. یعنی مردم از یک طرف زیر چرخ‌دنده‌های معیشتی و از یک طرف دیگر زیر چرخ‌دنده‌های بیماری کرونا قرار گرفته اند.
این پژوهشگر حوزه سلامت با بیان این‌که بالای ۶۰ درصد مردم ایران به خدمات فوری مددکاری و روانشناختی نیاز دارند، اضافه کرد: در خارج از کشور، عراق، افغانستان و ترکیه واکسن های معتبر مصرف می‌شود و ۷۰ الی ۸۰ درصد جمعیت واکسینه شده‌اند. اما در ایران روند بسیار کند است و همچنان مقامات سلامت کشور هم مردم را به رعایت پروتکل، رعایت فاصله فیزیکی، اجتماعی و غیره تشویق می‌کنند که همین مسئله به بروز برخی بیماری های روحی و اعصاب و روان منجر شده است.
محمدرضا محبوب فر با اشاره به این‌که بزرگترین آسیب اجتماعی فقر و بیکاری است، ادامه داد: نباید از بروز پرخاشگریِ مردم در خیابان‌ها، خانه یا محیط کار تعجب کرد، چرا که فقر، بیکاری و نداشتن درآمد مکفی به شدت اعصاب مردم را ضعیف کرده است، گاها این خشونت خود را به صورت خودکشی، قتل‌های ناموسی یا خشونت خانگی نشان می‌دهد.
وی با بیانِ این‌که در دوران کرونا نیز بزرگترین آسیب اجتماعی خشونت خانوادگی هست، افزود: در این دوران ما شاهد افزایش ۱۰ برابریِ تماسِ مردم با اورژانس اجتماعی هستیم. متاسفانه خشونت علیه کودکان و خشونت علیه زنان در صدر آسیب‌های اجتماعی قرار می‌گیرد. از طرفی تورم و گرانی‌ها در مسکن هم تاثیر بسازایی گذاشته و باعث شده است تا بسیاری از افراد جامعه که دسترسی به مسکن مطلوب نداشته‌اند و اجاره نشین بوده‌اند حالا به پیرامون و حاشیه شهرها مهاجرت کنند و دیگر داشتن مسکن در مرکز شهر رویا شده است.
محبوب فر در پاسخ به این پرسش که آیا ویروس کرونا یک مسئله‌ی سیاسی محسوب می‌شود یا خیر، گفت: از نظر بنده این ویروس یک بازی سیاسی نیست اما به مرور می‌تواند به بازی‌های سیاسی و اقتصادی دامن بزند، برتری برخی از کشورها را به کشورهای دیگر اثبات کند، به عنوان یک سلاح بیولوژیک مورد استفاده قرار بگیرد و در کشورهای جهان سومی به گونه‌ای منتشر شود که جمعیت این کشورها کاهش پیدا کند چرا که در حال حاضر جهان برای تامین غذای جمعیتی که در کل دنیا رو به افزایش است، به مشکل برخورده و کشورهایی هستند که به دلیل مسائل حکومتی و بیولوژیک، نبود تعاملات جهانی، خشکسالی و نبود آب نمی‌توانند مشکلات خود را برطرف کنند بنابراین جمعیتشان کاهش می‌یابد.
وی افزود: می‌توان از دو جهت به این موضوع نگاه کرد، یک این‌که این همه‌گیری ویروس از طریق حیوانات مطرح شده و دو این‌که می‌تواند برای کنترل جمعیت یک سلاح بیولوژیک باشد، قطعا در آینده مشخص خواهد شد و اگر ویرس یک‌دفعه محو شود مشخص می‌شود که یک سلاح بوده است. بنده معتقدم اگر بنا به کنترل ویروس باشد به راحتی انجام می‌شود اما فعلا دست نگه داشته شده تا کنترل و مهار نشود.
این کارشناس و پژوهشگر حوزه سلامت در پایان با اشاره به این‌که در جهان رتبه اول مهاجرتِ نخبگان و فرار مغزها متعلق به ایران است، گفت: هیچ وقت اعتماد جامعه به دولت و شعار مسئولین اینقدر پایین نبوده است. زمانی که مردم در کشور خود دچار فشارِ اقتصادی، بیماری، فرهنگی، محیط زیستی، معیشتی و اجتماعی باشند مهاجرت می‌کنند. در حال حاضر نزدیک به ۶ میلیون ایرانی که اغلب دارای تحصیلات و ثروت بالا هستند، در خارج از کشور زندگی می‌کنند که جمعیت برخی کشورها همین تعداد است. یعنی ایران یک کشور دارای سواد و مهارت و ثروتمند را صادر کرده است.