طبق اخبار شما: بر اساس آنچه در قرآن و سنت به کار رفته است، انسان در فاصله بین مرگ و قیامت عمومی که برزخ و واسطه بین زندگی دنیا و آخرت است، زندگی محدود و موقتی دارد. . پس از مرگ، شخص به دلیل اعتقاداتی که داشت و اعمال خوب و بدی که در این دنیا انجام داده بود، تحت بازجویی خصوصی قرار می گیرد و پس از یک محاسبه اجمالی، با توجه به نتیجه، محکوم به زندگی شیرین و دلپذیر یا زندگی تلخ می شود. و بدبخت با همین زندگی در انتظار روز رستاخیز ملی است.
در برخی روایات آمده است که وقتی مؤمنی از دنیا می رود، مؤمنان عالم برزخ به دیدار او می آیند و از او استقبال می کنند و احوال دوستان و مؤمنانش را در دنیا می پرسند.
از عالم برزخ می گویند ارواح مؤمنان با هم ملاقات می کنند و از یکدیگر سؤال می کنند، حتی یکدیگر را می شناسند، وقتی روح تازه ای وارد آنها می شود به یکدیگر می گویند که آن را رها کنید، زیرا حادثه بزرگی برای ما پیش آمده است. آماده است. بعد از او می پرسند آیا کسی را دیده ای؟ چه اتفاقی برای او افتاد؟ چیست؟ اگر بگوید وقتی من آمدم زنده بود، امیدوارند پیش آنها بیاید. اما اگر بگوید از دنیا رفتم، می‌گوید سقوط کرده (فقیر) و این نشان می‌دهد که چون به بهشت برزخ نرفته است، حتماً به جهنم برزخ رفته است.
روح مؤمن در عالم برزخ با ارواح مؤمنان ملاقات و ارتباط برقرار می کند، چه با کسانی که در زندگی دنیوی با آنها رابطه داشته (مانند خویشاوندان) و چه با ارواح دیگر مؤمنان. همه این ارتباطات، برخوردها و دوستی ها بر اساس الهام و جاذبه الهی است.
هر مؤمنی به خاطر ایمانش برای هر مؤمن دیگری جذابیت خاصی دارد و در صورت امکان با آنها در ارتباط است. الب است.
از سوی دیگر، ملاقات ارواح کافران با یکدیگر در برزخ، منشأ برزخ مردم و روابط ناپاک و آتشین در جهت کفر و فریب است، خواسته های آن نظام ظاهر می شود. این ملاقات ها برای آنها باعث رنجش و ناراحتی بیشتر آنها می شود.
احوال مرد در عالم برزخ بسیار شبیه به احوال مردی است که برای رسیدگی به اعمالی که انجام داده به سازمان قضایی فراخوانده می شود و مورد بازجویی و تحقیق قرار می گیرد و پرونده او تنظیم و تکمیل می شود، سپس او در بازداشت در انتظار محاکمه
روح انسان همانطور که در دنیا زندگی می کرد در برزخ زندگی می کند. اگر خیر باشد از خوشی و نعمت برخوردار می شود و همسایه اش پاک و مقرب به خداست. اگر اهل آن باشد، در مقام انتقام و عذاب و در جمع شیاطین و پیشوایان گمراه خواهد بود.
حضرت صادق رضی الله عنه:
ارواح مؤمنان به صورت اجسام روی درخت بهشتی هستند، همدیگر را می شناسند و صحبت می کنند، وقتی روح تازه ای می آید، می گویند: این یکی از ترس زیاد آمده، استراحت کند، می پرسند: چه کرد. فلانی انجام دهیم؟ اگر بگوید: در هنگام مرگ من زنده بود، امیدوار باشند که نزد ایشان بیاید و اگر بگوید قبل از من مرده است، می گویند: «کاد هوی هوی» یعنی در است. عذاب اگر از متقیان بود، نزد ما می آمد.
(کافی، ج 3/244 – تفسیر احسن الحدیث، ج 1، ص 288)
آیا مردگان در برزخ همدیگر را می شناسند؟
طبق روایات اهل بیت علیهم السلام، در عالم برزخ، مردگان دارای اجسام غیر مادی و معنوی هستند که با آنها برای همیشه در عالم برزخ زندگی می کنند و یکدیگر را می شناسند. در عالم برزخ، هر انسانى براى خود جايگاه ويژه اى دارد كه در آن شب ها را مى گذراند; اما در طول روز عده ای را به وادی السلام که بهشت برزخ است و برخی دیگر را به وادی برهوت که جهنم برزخ است می برند. همچنین هر مردی ـ چه مؤمن و چه کافر ـ گاهی بر حسب اعمال و مقامش اجازه دارد در دنیا به دیدار خانواده خود بیاید.
عَنْ حَبَّهَ الْعُرَنِیِّ قَالَ خَرَجْتُ مَعَ أَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ ع إِلَى الظَّهْرِ فَوَقَفَ بِوَادِی السَّلَامِ کَأَنَّهُ مُخَاطِبٌ لِأَقْوَامٍ فَقُمْتُ بِقِیَامِهِ حَتَّى أَعْیَیْتُ ثُمَّ جَلَسْتُ حَتَّى مَلِلْتُ ثُمَّ قُمْتُ حَتَّى نَالَنِی مِثْلُ مَا نَالَنِی أَوَّلًا ثُمَّ جَلَسْتُ حَتَّى مَلِلْتُ ثُمَّ قُمْتُ وَ جَمَعْتُ رِدَائِی فَقُلْتُ یَا أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ إِنِّی قَدْ أَشْفَقْتُ عَلَیْکَ مِنْ طُولِ الْقِیَامِ فَرَاحَهَ سَاعَهٍ ثُمَّ طَرَحْتُ الرِّدَاءَ لِیَجْلِسَ عَلَیْهِ فَقَالَ لِی یَا حَبَّهُ إِنْ هُوَ إِلَّا مُحَادَثَهُ مُؤْمِنٍ أَوْ مُؤَانَسَتُهُ قَالَ قُلْتُ یَا أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ وَ إِنَّهُمْ لَکَذَلِکَ قَالَ نَعَمْ وَ لَوْ کُشِفَ لَکَ لَرَأَیْتَهُمْ حَلَقاً حَلَقاً مُحْتَبِینَ یَتَحَادَثُونَ فَقُلْتُ أَجْسَامٌ أَمْ أَرْوَاحٌ فَقَالَ أَرْوَاحٌ وَ مَا مِنْ مُؤْمِنٍ او در جایی از زمین می میرد مگر جان واقعی خود در وادی آرامش که مکانی در بهشت بهشت است.
حبه عرفی گوید: با امیر مومنان به طرف عقب کوفه بیرون رفتیم. امیرالمومنین (ع) در وادی السلام پشت کوفه ایستاده بود و گویا با شخصی صحبت می کرد. من نیز با او ایستادم تا خسته شدم، سپس نشستم تا خسته شد، سپس دوباره برخاستم و عبای خود را جمع کردم و گفتم: یا امیرالمؤمنین، من نگران تو هستم که زیاد ایستاده و نشسته ای. باقی مانده! سپس پاهایم را روی زمین پهن کردم تا او بنشیند. گفتند: ای حبه آنچه دیدی جز صحبت و مساوات با مؤمن نبود.
گفتم امیرالمؤمنین! اونا هم اینطورن؟ فرمود: آرى، اگر آنچه مىبينم بر تو نازل مىشد، مؤمنان را مىديدى كه دايرهاى نشستهاند و با هم صحبت مىكنند. گفتم جنازه هستند یا ارواح؟ گفتند: ارواح; و مؤمن نمی میرد اگر به روحش گفته نشود: به وادی سلام بپیوند. همانا وادی السلام پاره ای از بهشت در بهشت است.
(بحار انوار ج 58 ص 51 )
عَنْ ضُرَیْسٍ الْکُنَاسِیِّ عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ ع قَالَ إِنَّ لِلَّهِ جَنَّهً خَلَقَهَا اللَّهُ فِی الْمَغْرِبِ وَ مَاءُ فُرَاتِکُمْ هَذِهِ یَخْرُجُ مِنْهَا وَ إِلَیْهَا تَخْرُجُ أَرْوَاحُ الْمُؤْمِنِینَ مِنْ حُفَرِهِمْ عِنْدَ کُلِّ مَسَاءٍ فَتَسْقُطُ عَلَى ثِمَارِهَا وَ تَأْکُلُ مِنْهَا وَ تَتَنَعَّمُ فِیهَا وَ تَتَلَاقَى وَ تَتَعَارَفُ فَإِذَا طَلَعَ الْفَجْرُ هَاجَتْ مِنَ الْجَنَّهِ فَکَانَتْ فِی الْهَوَاءِ فِیمَا بَیْنَ السَّمَاءِ وَ الْأَرْضِ تَطِیرُ ذَاهِبَهً وَ جَائِیَهً وَ تَعْهَدُ حُفَرَهَا إِذَا طَلَعَتِ الشَّمْسُ وَ تَتَلَاقَى فِی الْهَوَاءِ وَ تَتَعَارَفُ قَالَ وَ إِنَّ لِلَّهِ نَاراً فِی الْمَشْرِقِ خَلَقَهَا لِیُسْکِنَهَا أَرْوَاحَ الْکُفَّارِ وَ یَأْکُلُونَ مِنْ زَقُّومِهَا وَ یَشْرَبُونَ مِنْ حَمِیمِهَا لَیْلَهُمْ فَإِذَا طَلَعَتِ الْفَجْرُ هَاجَتْ إِلَى وَادٍ باليمن يال له برحوت نيران من نيران الدنيا كانوا فيها يتلارفون فاغا كان المساعة عدوا الى النار الى ايوم القيامه.
زاریس کناسی از امام باکر (ع) روایت می کند که: خداوند بهشتی را در مغرب آفرید و آب فرات شما از آن می آید و ارواح مؤمنان هر شب از قبر به آن می آیند و میوه های آن برایشان فرو می ریزد. و از آن می خورند و در آن نعمت خود را می دهند و ملاقات می کنند و یکدیگر را می شناسند و چون طلوع فجر از آسمان می پرند و به هوای میان آسمان و زمین می پرند و می روند و زمانی که خورشید می رسد برمی‌خیزد به قبر خود می‌رسند و در هوا و برای آشنایی با یکدیگر ملاقات می‌کنند و فرمود: به خدا سوگند در مشرق جهنمی است که آن را برای جایگاه کافران آفرید. که شب از زکوم می خورند و از حمیم می نوشند و چون سحر می شود به کشوری در یمن به نام برهوت می روند که از همه آتش های دنیا داغتر است و در آنجا ملاقات می کنند و با هم آشنا می شوند و هنگامی که شب فرا می رسد به سوی آتش باز می گردند و تا روز قیامت چنین است.
(بحار انوار ج 58 ص 51 )
در حضور امام صادق (علیه السلام) درباره ارواح مؤمنان صحبت شد، فرمود:
ارواح مومنان یالتاگون; ارواح مؤمنان در برزخ با هم ملاقات می کنند. سپس شخصی با تعجب و تعجب از حضرت پرسید: آیا ملاقات می کنند؟ گفت: بلی، و همدیگر را می پرسند و می یابند، اگر چه برایت نوشتم، گفتم: فلانی; بله، و آنها با یکدیگر صحبت می کنند و یکدیگر را می شناسند. وقتی کسی را می بینید، می گویید فلانی است.
(برگی، محاسن برگی، ص 178، مؤسسه الاحیاء التراث العربی، بیروت، 1408ق)
در روایتی دیگر از ملاقات همه مردم با پیروانشان می گوید: از امام صادق (علیه السلام) پرسیدم: ارواح مؤمنان کجاست؟ حضرت فرمود: ارواح مؤمنان در حجره های بهشت است و غذا می خورند و شراب می نوشند و از آن لذت می برند. ارواح مؤمنان در خانه های بهشتی است. غذایش را می خورند. آنها از نوشیدنی های او می نوشند. همدیگر را می بینند و دیدار می کنند. پس از آنكه راوي از ارواح كافران پرسيد، فرمود: در جهنم شما طعام هستيد و شراب خواران با آنان هستند. ارواح کافران در آتش است. از غذا و نوشیدنی او استفاده می کنند. همدیگر را می بینند و با هم آشنا می شوند.
(همان، ص 178)