با مجله اینترنتی دلگرم همراه باشید تا اطلاعات مورد نیاز در مورد اینکه گیاهخواری خوب است یا بد را بدست آورید
در یک رژیم گیاه خواری اسیدهای چرب غیراشباع بیشتر مصرف میشوند. این یکی از جنبههای مثبت گیاه خواری است. علاوه براین دریافت آنتیاکسیدانها بالاتر است. این ویژگی خطر بیماریهای قلب و عروق و سرطانها را کاهش میدهد. همچنین مقدار فیبر دریافتی بالاتر است چون بیشتر غذاهای گیاهی دارای مقادیر زیادی فیبر هستند. مصرف فیبر بیماریهای گوارشی و کالری یا انرژی دریافتی را کاهش میدهد و از بروز چاقی و مشکلات حاصل از آن جلوگیری میكند.
دیگر اینکه برخی از مواد فعالی که در غذاهای گیاهی وجود دارند در رژیم گیاه خواری بیشتر وارد بدن میشوند، ازجمله فیتواستروژنها و فلاونوئیدها. از طرفی رژیمهای همهچیزخواری مشکلات خاص خود را دارد از جمله فیبر پایین، اسیدهای چرب اشباع بالا و کالری یا انرژی دریافتی بالا. قاعدتا فردی که گیاه خوار است و غذایی مثل سیبزمینی و سبزیجات پخته میخورد در مقایسه با فردی که ساندویچ همبرگر میخورد، کالری و چربی بسیار کمتری دریافت خواهد کرد. به طور کلی در رژیمهای گیاه خواری انرژی پایینتر و مواد مغذی بالاتر است. درحالی که در رژیمهای همه چیز خواری و به خصوص رژیمهای غربی که غذاهای گوشتی در آن زیاد مصرف میشود، انرژی دریافتی بالاتر و مواد مغذی پایینتر است.
گیاهخواری خوب است یا بد ؟
توصیه این است که گیاهخواران حداقل از شیر و لبنیات و تخممرغ هم استفاده کنند. به خصوص برای افراد بالای 30 سال که نگرانی زیادی درمورد دریافت گوشت و پروتئینهای حیوانی ندارند، گیاه خواری میتواند الگوی تغذیهای نسبتا خوبی باشد. به یاد داشته باشیم که در رژیمهای گیاه خواری خطر بیماریهای دوران مدرن از جمله بیماریهای قلب و عروق، سرطانها، بیماریهای التهابی، آسم، دیابت و چاقی کمتر است. بنابراین نمیتوان گفت که گیاه خواری خوب یا بد است. در بسیاری از جوامع مانند جامعه ایالاتمتحده به دلیل اینکه جمعیت وسیعی از افراد گیاهخوار هستند، محصولات گیاهی را به باکتریهای تولیدکننده ویتامین B12 آلوده میكنند.
به این ترتیب گیاه خواران دچار کمبود این ویتامین نمیشوند. البته این مواد غذایی در ایران وجود ندارد به همین دلیل به خانمها توصیه میشود تا حد امکان از گیاهخواری خودداری کنند. افرادی که گیاهخوار هستند، حتما باید از مکملهای ویتامین مینرال استفاده کنند تا سلامتشان به خطر نیفتد. همچنین اگر فرد گیاهخوار در جامعهای زندگی میكند که عمده ید دریافتیاش از ماهیها و غذاهای دریایی است، قطع کردن مصرف غذاهای دریایی میتواند باعث کمبود ید در بدنش شود اما این اتفاق در جامعه ایرانی رخ نمیدهد، زیرا به نمکهای موجود در بازار ید اضافه شده است.
چه کسانی نباید گیاهخوار شوند
کودکان به واسطه اینکه در سنین رشد قرار دارند نیاز بیشتری به گروههای مختلف مواد غذایی از جمله پروتئینها دارند. از آنجایی که این پروتئینها و اسیدآمینههای ضروری در رژیم گیاهخواری به اندازه کافی موجود نیست و نیاز بدن را برطرف نمیكند، میتواند رشد و تکامل جسمی آنها را تحت تاثیر قرار داده و سطح ایمنی بدنشان را پایین آورد. به این ترتیب بدن آنها در برابر عفونتهای میکروبی یا ویروسی مقاومت کمتری خواهد داشت.
یک خانم باردار داخل رحمش جنینی را حمل میكند که این جنین به سرعت در حال رشد و ساخت بافتهای بدن خودش است، بنابراین اگر خانم باردار بخواهد پروتئینهای حیوانی را نادیده بگیرد و خود را به گروههای غذایی گیاهی منحصر کند قطعا در رشد و تکامل مناسب ساختارهای اساسی و پایهای بدن جنین و نیز تكامل سیستم ایمنی او تاثیر منفی خواهد گذاشت ضمن اینكه سلامت خود مادر نیز تحت تاثیر قرار خواهد گرفت. این موضوع در دوران شیردهی نیز صدق میكند. شیردهی روش بسیار خوبی برای کاهش چربیهای بدن مادر است اما به هرحال نباید نیازهای بدن را نادیده گرفت و پروتئینهای حیوانی را از رژیم روزانه خود حذف كرد.
گیاهخواری پخته بهتر است یا خام ؟
توصیه میشود گیاهخواران به جای خامخواری تا حد امکان غذای خود را پخته مصرف کنند، زیرا بعد از پختن، کیفیت پروتئینها افزایش پیدا میكند. یکی از نگرانیهای موجود در رژیم گیاهخواری کیفیت پایین پروتئینهای دریافتی است. بسیاری از پروتئینها در صندوقچههای فیبری غذاهای گیاهی قرار دارند و تا وقتی که غذا پخته نشود پروتئینها از این صندوقچهها بیرون نمیآیند و قابل مصرف نیستند. با پخته شدن غذا، فیبرها گسسته میشوند و دسترسی سیستم گوارش به پروتئینها امکانپذیر میشود البته این موضوع بستگی به نوع غذا دارد. برای مثال اگر یک هویج خام را با یک هویج پخته مقایسه کنید، میبینید که مواد مغذی هویج مانند کاروتینوئیدها و بتا کاروتن با پخته شدن بسیار راحتتر در اختیار بدن قرار میگیرند. علاوه براین از لحاظ بهداشتی نیز غذای پخته به خام ترجیح داده میشود. بسیاری از مشکلات گوارشی مانند اسهال و استفراغ بر اثر وارد شدن باکتریها از طریق سبزیها و گیاهان روی میدهد. این مشکلات برای گیاهخواران بیشتر اتفاق میافتد.
فوايد گياه خواري چيست؟
ميوه و سبزيها در برنامه غذايي اهميت زيادي دارند و كساني كه به مصرف سبزيها، ميوهها و غلات بهخصوص غلات سبوسدار رو ميآورند، افراد سالمتري هستند. از سوي ديگر مصرف بيشتر ميوهها، سبزيها، غلات و حبوبات با پوست آنها و مصرف كمتر گوشتهاي فراوري شده خطر ابتلا به سرطانها را كاهش ميدهد. همچنين باعث تناسب اندام بيشتر و جلوگيري از چاقي و بيماريهاي قلبي و عروقي خواهد بود. رژيم گياهخواري اگر درست برنامهريزي شود، بهخصوص در افرادي كه گوشت و چربي زيادي استفاده ميكنند، ميتواند باعث كاهش وزن شود.
فايده ديگر اين رژيم غذايي پايين آمدن اوره، كلسترول و چربي خون است و بدن با گياهخواري از مواد زائد پاكسازي ميشود. اين مواد زائد مشخصا مربوط به سمومي است كه در گوشت حيوانات وجود دارد. همچنين ممكن است در دامپروريها به حيوان هورمون داده شده باشدكه در اين صورت گوشت آن، داراي هورمونهايي است كه وارد بدن مصرفكننده ميشود و داشتن رژيم گياهخواري بدن را از اين سموم پاك خواهد كرد. كمبود چربي در رژيم گياهخواري سبب جلوگيري از سرطان پروستات ميشود و بهعلت بالا بودن ميزان فيبر غذايي از يبوست و بروز سرطان روده بزرگ جلوگيري ميكند.
مضرات گياهخواري چيست؟
براي يك فرد سالم استفاده از همه گروههاي غذايي بهطور متعادل ضروري است مگر اينكه بتوان عناصر كليدي مورد نياز بدن مانند آهن، روي كلسيم، ويتامين D و امثال اينها را كه منبع اصليشان مواد غذايي حيواني هستند به گروههاي غذايي گياهي اضافه كرد. يكي از مهمترين مواد مورد نياز بدن كه در هيچ گياهي يافت نميشود، ويتامين B12 است؛ ويتاميني حساس و حياتي كه براي خونسازي و تكثير سلولي اهميت دارد و تنها در منابع حيواني مانند جگر، شير، پنير و تخممرغ يافت ميشود. بنابراين وقتي يك رژيم گياهخواري را شروع ميكنيد، ممكن است بهشدت دچار فقر اين ويتامين شده و به بيماريهايي مثل كمخوني، مسموميت و مشكلات پوستي دچار شويد.
ايراد ديگر اين رژيم آن است كه تنوع و تعادل ندارد. مواد غذايي حاوي پروتئين و نشاسته در چنين رژيمي كم است و همين ميتواند منجر به كمبودهاي تغذيهاي شديد شود. بنابراين اگر قرار است به اين رژيم روي آوريد بهتر است گياهخواري با شير، تخممرغ و عسل همراه كنيد. يادتان باشد در غذاخوردن فقط قرار نيست معده را راضي كنيد، بلكه همراه غذايي كه ميخوريد بايد ويتامينها، مواد معدني، اسيدهاي آمينه و تعداد زيادي تركيبات شيميايي در اختيار بدن قرار گيرد. اين تركيبات مختلف را نميتوانيد فقط از يك گروه غذايي بهدست بياوريد. بنابراين از همه گروههاي غذايي مثل نان، غلات، سبزي، ميوه، لبنيات و گوشت استفاده كنيد.
تهیه شده مجله اینترنتی دلگرم
مرضیه ملایری