انواع کپسول های آتش نشانی
کپسول آتش‌نشانی نوعی دستگاه برای خاموش نمودن آتش است. این دستگاه جزء خاموش کننده‌های آتش قابل حمل دستی بوده و با توجه به نوع آتش ترکیبات مختلف مانند آب، پودر و گاز، گاز دی اکسید کربن را با فشار بر روی آتش می‌افکند.کپسولهای آتش‌نشانی استوانه‌های فلزی محکمی هستند که با آب یا یک نوع ماده خفه کننده مانند دی اکسید کربن پر شده‌اند و وقتی اهرمی را که بالای این استوانه‌است فشار دهید، ماده با فشار زیادی از کپسول خارج می‌شود. در این کپسول‌ها یک لوله، مخزن تحت فشار کپسول را به قسمت بالای کپسول متصل و یک شیر فنری نیز ارتباط میان لوله را با دهانه خروجی مسدود کرده‌است. در بالای سیلندر، سیلندر کوچک دیگری وجود دارد که با گاز فشرده‌ای مانند دی اکسید کربن پر شده‌است و یک شیر جلوی انتشار دی اکسید کربن را می‌گیرد.برای استفاده از کپسول آتش‌نشانی باید ضامن کپسول را کشیده و اهرم آن را فشار داد. این اهرم یک میله را فشار می‌دهد تا شیر فنری را به پایین فشار دهد و مسیر خروجی را باز کند. گاز فشرده شده بر اثر فشار رها می‌شود و با نیروی قابل ملاحظه‌ای از مخزن به دهانه خروجی منتقل شده، خارج می‌شود.باید آن را مستقیماً روی سوخت هدف گیری و روی تمامی سوخت پخش کرد. کپسول را با اندازه‌های مختلف و گازهای مختلف می‌سازند.
انواع: co2 – پودر و گاز – هالوژن – آب و … هریک از آنها کاربرد ویژه دارد.
وزن کپسولهای آتش نشانی پودر و گاز با استاندارد ایران
-
کپسول پودر و گاز ۱ کیلوگرمی -
کپسول پودر و گاز ۲ کیلوگرمی -
کپسول پودر و گاز ۳ کیلوگرمی -
کپسول پودر و گاز ۴ کیلوگرمی -
کپسول پودرو گاز ۶ کیلوگرمی -
کپسول پودر و گاز ۱۲ کیلوگرمی -
کپسول پودر و گاز ۲۵ کیلوگرمی -
کپسول پودر و گاز ۵۰ کیلوگرمی
حجم سیلندر پودر و دیگر آن هوای خشک یا نیتروژن می‌باشد و در زمان شارژ فشار آن ۱۰ بار ( PSI ۱۵۰ ) می‌باشد . به دلیل اینکه پودر در داخل خاموش کننده به طور دائم تحت فشار می‌باشد احتمال کلوخه شدن در آن زیاد است .
بنابراین هر از گاهی لازم است خاموش کننده را سر و ته نموده و مجدداٌ در جای خود بگذاریم . اغلب بر روی این خاموش کننده فشار سنج وجود دارد که فشار درون سیلندر را نشان می دهد . این خاموش کننده از نوع قابل کنترل بوده و در وزن‌های مختلف از ۵/۰ کیلویی تا ۱۴ کیلویی ( ۱ تا ۳۰ پوند ) وجود دارد .
زمان تخلیه بستگی به وزن مواد محتوی دارد به طوری که از ۸ ثانیه تا ۱۴ ثانیه می‌باشد و مقدار تخلیه آن در زمان شارژ حداقل ۸۵٪ است . قدرت پرتاب این خاموش کننده ۶ متر است و جهت آتش‌های کلاس‌های مختلف به کار می رود .هر ماه یک بار بازدید ظاهری از خاموش کننده به عمل آید و در این بازدید فشار درون سیلندر را از روی فشار سنج مشاهده و سپس بدنه و پلمپ را بازدید کنید . در صورت امکان سالی یک بار در حریق آموزشی از خاموش کننده استفاده شود .
خاموش کننده پودر و گاز بالن داخل و بالن بغل خود به دو گروه تقسیم می شوند .
-
الف ) کارتریج داخل -
ب ) کارتریج بیرون
الف ) کارتریج داخل :
عامل فشار در این نوع خاموش کننده‌ها گاز CO۲ می‌باشد که در داخل یک سیلندر کوچک قرار دارد که این سیلندر زیر درپوش و در داخل سیلندر خاموش کننده قرار گرفته است، در موقع استفاده با فشار اهرم راه خروج گاز از داخل کارتریج باز و گاز، محتویات داخل سیلندر را تحت فشار قرار داده و به بیرون م راند .
ب ) کارتریج بیرون :
در این نوع محتوی گاز CO۲ خارج از استوانه قرار گرفته و مجرای خروجی گاز کارتریج به بدنه خاموش کننده وصل می‌شود که عملکرد آن هم ضربه ای هم فلکه ای هم اهرمی است . کارتریج هایی که در خارج بدنه قرار می گیرند دارای سوپاپ عملکرد بوده و گاز کارتریج آز آن در صورت لزوم تخلیه می‌شود .
در خاموش کننده‌های پودری کارتریج دار چنانچه به هر صورت گاز وارد سیلندر شد و مقدار کمی از پودر آن مصرف گردید نمی توان برای استفاده بعدی به آن اطمینان کرد . بنابراین باید گاز داخل سیلندر را تخلیه و سپس درپوش را باز کرده و کارتریج آن را تعویض کنید . جهت تخلیه گاز از درون سیلندر کافی است خاموش کننده را سر و ته نموده و اهرم آن را فشار دهید تا تمام گاز خارج گردد .
طریقه کار با خاموش کننده پودر و گاز کارتریج بیرون
در نزدیکی محل آتش سوزی خاموش کننده را روی زمین گذاشته، ضامن را آزاد کنید سپس لوله لاستیکی را از گیره خارج و آن را با دستگیره با هم نگه دارید بدون آنکه بدن یا سر و صورت خود را در مسیر سوپاپ ایمنی خاموش کننده قرار دهید شیر گاز را باز کنید . ( در نوع ضربه ای ضربه بزنید ) . سپس با یک دست نازل را و با دست دیگر خاموش کننده را گرفته و با فشار بر روی اهرم نازل، پودر را بر روی آتش بپاشید .
طریقه کار کردن با خاموش کننده پودر و گاز کارتریج داخل
در این نوع خاموش کننده کارتریج در داخل بدنه سیلندر و زیر درپوش قرار می گیرد . هنگامی که ضامن را بیرون کشیدید اهرم را فشار دهید تا گاز از داخل کارتریج وارد بدنه سیلندر شود، سپس با یک دست نازل را گرفته با دست دیگر اهرم را فشار دهید تا پودر روی آتش پاشیده شود .
آزمایش‌های مقرری خاموش کننده‌های پودر و گاز: هر یک ماه یک بار درب سیلندر را باز نموده از کلوخه نشدن پودر مطمئن شوید . از باز بودن خروجی سیلندر همچنین سالم بودن لوله لاستیکی اطمینان حاصل کرده، کارتریج را وزن نموده تا از شارژ بودن آن مطمئن شوید، چنانچه بیش از ۱۰٪ از وزن گاز درون آن کم شده باشد مجدداً شارژ کنید . در صورت امکان سالی یک بار در حریق آموزشی از خاموش کننده استفاده کنید و مجدداً شارژ نمائید . ( هر کارتریج با ۱۱۰ گرم گاز CO۲ پر شده است .)
کپسول های آتش نشانی( خاموش کننده ها ) به ۵ دسته تقسیم می شوند .
-
کپسول های آتش نشانی آب -
کپسول های آتش نشانی مواد شیمیائی و مرطوب -
کپسول های شیمیائی کف -
کپسول های آتش نشانی پودر و گاز -
کپسول های آتش نشانی دی اکسید کربن Co2 این کپسول های آتش نشانی بر اساس محیط و نوع آتش سوزی باید مورد استفاده قرار بگیرند ( بطور مثال : نمی توان کپسول آب و گاز را برای خاموش کردن وسایل برقی استفاده کرد و یا کپسول پودر و گاز را برای آتش سوزی داخل منزل )
