دار والبایوات چیست و چرا تجویز می شود؟
دار والبایوات یکی از اسامی تجاری داروی سدیم والپروات از دسته داروهای ضد صرع می باشد و یکی از مهم ترین و موثرترین داروها در کنترل حملات تشنجی بیماری صرع در کودکان و بزرگسالان است.
با این وجود مصرف دار والبایوات تنها به این مورد محدود نمی شود و در موارد متنوعی مانند پیشگیری از میگرن، بیماری های اعصاب روان مانند افسردگی و دردهای عصبی ناشی از دیابت نیز تجویز می شود.
تشنج یک حمله ی عصبی ناشی از اختلال در فعالیت الکتریکی مغز می باشد. دار والبایوات با کاهش فعالیت های الکتریکی غیرطبیعی مغز حملات تشنجی را کنترل می نماید.
مکانیسم اثر دار والبایوات
دار والبایوات مشابه فنی توئین و کار با مازپین با انسداد جریان سدیم،از فعالیت با فرکانس زیاد نرون ها جلوگیری می کند وبا مهار آنزیم تجزیه کنندهGABA،غلظت آن را در مغز افزایش می دهد. همچنین این دارو در غلظت های زیاد، جریان پتاسیم در غشاء سلولهای مغزی را افزایش می دهد و غشاء را هیپرپولاریزه می کند.
فارماکوکینتیک دار والبایوات
دار والبایوات از طریق خوراکی بخوبی جذب می شود. پیوند دارو به پروتئین بسیار زیاد است.غذا ،جذب این دارو را به تاخیر می اندازد. دار والبایوات در کبد متابولیزه واز طریق کلیه ها دفع می شود .نیمه عمر دارو 16-6ساعت می باشد .
مصرف در دوران حاملگی دار والبایوات
مطالعات کافی درباره مصرف داروهای این گروه در حیوانات نشان داده است که این دارو اثرات جانبی دارد ولی مطالعات کافی برای انسان در دسترس نیست. با اینحال منافع استفاده از دارو در زنان حامله ممکن است در مقابل خطرات احتمالی آن بیشتر باشد. یا اینکه هیچ گونه مطالعه ای در حیوانات و یا مطالعات کافی در انسان وجود ندارد
مصرف در دوران شیردهی دار والبایوات
غلظت اسید والپروییک در شیر 1تا10 درصد غلظت سرمی آن است . مشخص نیست این امر چه اثری بر شیرخوار دارد . یک مورد پورپورای ترومبوسیتوپنیک و آنمی در شیرخواری که مادرش از والپروات استفاده می کرد ، رخ داده است و کودک با قطع شیردهی بهبود یافت . بنابراین در تجویز دار والبایوات به مادر شیرده احتیاط کنید.
موارد منع مصرف دار والبایوات
دار والبایوات را به بیماران مبتلا یا دارای سابقه اختلال یا بیماری کبدی ، دارای سابقه فامیلی ابتلا به اختلال بسیار شدید کبدی و دارای حساسیت مفرط به دارو تجویز نکنید . کودکان کمتر از 3 سال و افراد مبتلا به بیماری های متابولیک ارثی، آسیب ارگانیک مغزی ، اختلالات تشنجی شدید همراه با عقب ماندگی ذهنی بیشتر در خطر مسمومیت کبدی هستند .
در این افراد با احتیاط کامل تجویز کنید . در صورت امکان از تجویز دار والبایوات با سایر داروهای ضد صرع که آن ها نیز ممکن است موجب آسیت کبد شوند ،اجتناب کنید. از تزریق والپروات به بیمار دچار ترومای حاد سرو به منظور پیشگیری از تشنج بعد از تروما استفاده نکنید ( این کار با میزان مرگ بیشتری همراه بوده است ).
سودمندی واثر بخشی دار والبایوات برای درمان مانیا در افراد کمتر از 18 سال و برای درمان میگرن در افراد کمتر از 16 سال ثابت نشده است . در تجویز دار والبایوات با سایر داروهایی که با انعقاد خون در ارتباط هستند ( مثل آسپیرین و وارفارین ) احتیاط کنید . در بیماران مبتلا به لوپوس اریتماتوز با احتیاط تجویز کنید.
عوارض جانبی دار والبایوات
تحریک گوارشی، تهوع ، عدم تعادل و رعشه، افزایش غلظت آمونیاک خون، افزایش اشتها و وزن، ریزش موقتی مو، خیز، کاهش پلاکتهای خون، مهار تجمع پلاکتی، اختلال در عملکرد کبد که ندرتاً به نارسایی کشنده کبدی منجر میشود، بثورات جلدی، اغتشاش شعور، ندرتاً پانکراتیت، کاهش گلبولهای سفید، هیپوپلازی گلبولهای قرمز، کاهش فیبرینوژن، آمنوره و نا منظم شدن قاعدگی و ژینکوماستی از عوارض جانبی دار والبایوات هستند.
تداخلات دارویی دار والبایوات
دار والبایوات غالبا غلظت پلاسمایی فنوباربیتال و فنی توئین و گاهی نیز غلظت پلاسمایی اتوسوکسیمید و پریمیدون را زیاد میکند.داروهای ضد افسردگی وضد جنون با کاهش آستانه تشنج، بااثر ضد تشنج این دارو مقابله میکنند.
سایمتیدین با مهار آنزیمهای کبدی ، غلظت پلاسمایی والپروات را افزایش می دهد تجویز همزمان سایر داروهای ضد صرع، موجب افزایش سمیت دارو میگردد، بدون اینکه اثرات درمانی آن افزایش یابد.
کلروکین با اثر ضد تشنجی دار والبایوات مقابله میکند غلظت سرمی و نیمه عمر دار والبایوات در صورت مصرف همزمان با کاربامازپین ممکن است کاهش یابد. نیمه عمر لاموتریژین در صورت مصرف همزمان با دار والبایوات ممکن است افزایش یابد.
هشدار ها در رابطه با دار والبایوات
-
قبل از شروع درمان ودر طول 6ماه ماه اول درمان با دار والبایوات باید عمل کرد کبد تحت نظر باشد . -
درصورت وجود نارسایی شدید کلیوی لوپوس اریتماتوز سیستمیک یا پورفیری باید با احتیاط فراوان مصرف شود . -
اختلال عملکرد (از جمله نارسایی کبدی کشنده )با مصرف دار والبایوات ممکن است کودکان کمتر از 3سال ،افرادی که اختلالات متابولیک یادژنراتیو دارند ،در حالت اختلال ارگانیک مغزی یا تشنجات شدید همراه با عقب ماندگی ذهنی ،بروز کند. -
در صورت بروز درد حاد شکمی که ممکن است نشانه پانکراتیت باشد، باید مراقبتهای لازم انجام شود.
توصیه های دارویی دار والبایوات
-
قبل از شروع درمان با دار والبایوات از عدم وجود زمینه یا عوامل مستعد کننده خونریزی در بیمار باید اطمینان حاصل شود. -
از قطع ناگهانی مصرف دار والبایوات بدون مشورت با پزشک باید خودداری شود. -
به بیمار یا اطرافیان او علائم بروز اختلالات خونی یا کبدی باید توضیح داده شود و توصیه میگردد که در صورت بروز این علائم به پزشک مراجعه شود. -
در صورتیکه با مصرف دار والبایوات استفراغ بیاشتهایی، یرقان، خوابآلودگی یا عدم کنترا تشنج آن بروز کرد، بلافاصله درمان با این دارو باید متوقف گردد. -
دوره درمان باید کامل شود. -
در صورت فراموش کردن یک نوبت مصرف دار والبایوات اگر رژیم درمانی یکبار در روز باشد، به محض به یاد آوردن آن نوبت باید مصرف شود و از دو برابر کردن مقدار مصرف بعدی باید خودداری گردد. -
درصورتی که رژیم درمانی چند نوبت مصرف دارو در روز باشد، اگر طی 6ساعت به یاد آورده شود، آن نوبت باید مصرف گردد. نوبتهای مصرف بعدی در همان روز باید در فواصل مساوی از یکدیگر مصرف شوند. مقدار مصرف بعدی نیز نباید دو برابر گردد. -
به منظور بررسی پیشرفت درمان مراجعه به پزشک ضروری است. -
از مصرف سایر داروهای مضعف CNS باید خودداری گردد. -
هنگام رانندگی یا کار با ماشین آلاتی که نیاز به هوشیاری دارند، باید احتیاط نمود.
شرایط نگهداری دار والبایوات
در دمای 30-15 درجه سانتی گراد و در ظروف مقاوم به هوا نگهداری کنید.
بیشتر بخوانید:
داروی ضد تشنج : لیست کامل داروهای درمان صرع (تشنج)
معرفی داروی ضد صرع ویگاباترین
اطلاعات دارویی کامل داروی ضد صرع روفینامید
همه چیز در مورد داروی ضد صرع(توپیرامات)