اتیونامید چیست و چرا تجویز می شود؟
اتیونامید(Ethionamide) دارویی است که برای تمام موارد سلهای ریوی و سلهای خارج ریوی استعمال می‌شود. این دارو برای درمان سل فعال در بیماران مبتلا به مایکوباکتریوم توبرکلوزیس مقلوم به ایزونیازید یا ریفامپین یا هنگامی که بیمار به یکی از داروهای خط اول تحمل ندارد کاربرد دارد.
سل یک بیماری عفونی شایع، و در بسیاری از موارد مرگبار است. این بیماری توسط گونه‌های مختلف مایکوباکتریا، به‌طور معمول «مایکوباکتریوم توبرکلوزیس» ایجاد می‌شود. سل به‌طور معمول به شش‌ها حمله می‌کند، اما بر قسمت‌های دیگر بدن نیز می‌تواند تأثیرگذار باشد. وقتی افرادی که عفونت سلی فعال دارند سرفه، عطسه، یا بزاق خود را از طریق هوا منتقل می‌کنند سل از طریق هوا پخش می‌شود.
اغلب عفونت‌ها بدون علامت و پنهان هستند. اما معمولاً از هر ده عفونت نهفته یک عفونت در نهایت پیشرفت کرده و به بیماری فعال تبدیل می‌شود. اگر سل درمان نشود، بیش از ۵۰٪ از افرادی که به آن آلوده می‌شوند را به کام مرگ می‌کشاند.
برای درمان سل از آنتی بیوتیک‌ها استفاده می‌کنند. درمان مؤثر سل مشکل است که به دلیل ساختار غیرمعمول و ترکیب شیمیایی دیواره سلولی میکوباکتریومی می‌باشد. دیواره سلولی داروها را بیرون نگه می‌دارد و باعث می‌شود که بسیاری از آنتی‌بیوتیک‌ها بی‌اثر شوند. دو آنتی‌بیوتیکی که بیشترین استفاده را دارند ایزونیازید و ریفامپیسین هستند و درمان می‌تواند ماه‌ها ادامه یابد.
اتیونامید داروی دیگری است که در صورت عدم پاسخدهی به ایزونیازید یا ریفامپین در افراد مورد استفاده قرار می گیرد.
مقدار و نحوه مصرف اتیونامید
-
مصرف این دارو برای بزرگسالان روزی ۱ تا ۴ قرص و برای خردسالان ۲۰ میلی‌گرم برای هر کیلو وزن بدن در روز است. -
تیم درمان ممکن است برای پیشگیری از اثرات عصبی اتیونامید، افزایش مصرف ویتامین ب 6 را توصیه نمایند.
عوارض جانبی اتیونامید
تمام داروها در کنار تأثیرات مثبتشان، می‌توانند مسبب عوارض ناخواسته‌ای در بدن باشند. اگرچه این عوارض در همه افراد به وجود نمی‌آید. با گذر زمان بدن خود را با داروی جدید وفق می‌دهد و این علائم نیز برطرف می‌شوند اما اگر علائم زیر ادامه پیدا کرد و یا رنج آور شد با پزشک خود مشورت نمایید.
-
هایپوتنشن، افسردگی، گیجی، سردرد، نوروپاتی محیطی -
اختلالات روانی، حساسیت به نور، اختلالات دستگاه گوارش -
راش، افزایش ترشح بزاق، هایپوگلایسمی، سوءهاضمه -
بی اشتهایی، اسهال، تهوع، طعم فلزی در دهان، استفراغ -
التهاب کبدی، اختلالات بینایی، ترومبوسیتوپنی -
افزایش ترانس آمین های کبدی، ضعف.
مصرف اتیونامید در دوران بارداری و شیردهی
-
هیچ مطالعه ای در زنان باردار صورت نگرفته است اما از انجایی که مطالعات حیوانی تراتوژنیک بودن این دارو بیان کرده اند از تجویز این دارو در زنان باردار و کسانی که قصد بارداری دارند خودداری شود.مگر پزشک در بیمار خاصی تجویز ان را لازم بداند. -
در مورد ترشح دارو در شیر مادر اطلاعات کافی در دست نیست در صورت تجویز نوزاد باید از نظر بروز هرگونه عارضه ای مورد بررسی قرارگیرد. تنها در صورت ضرورت تجویز شود.
تداخلات دارویی اتیونامید
تداخل دارویی ممکن است عملکرد داروها را تغییر و خطر ابتلا به عوارض جانبی جدی را افزایش دهد. یک لیست از تمام داروهایی (ازجمله داروهای با نسخه / بدون نسخه و داروهای گیاهی) که استفاده می‌کنید تهیه کرده و آن را با دکتر و داروساز خود به اشتراک بگذارید. دوز دارو مصرفی خود را بدون مشورت با دکتر خود تغییر نداده و یا مصرف دارو را ترک نکنید.
-
مصرف همزمان این دارو با سایر داروهای ضد سل می تواند به صورت موقت غلظت سرمی ایزونیازید را افزایش دهد. -
مواردی از تشنج در مصرف همزمان این دارو با سیکلوسپورین گزارش شده است. -
مصرف همزمان الکل باعث افزایش عوارض عصبی خواهد شد.
موارد منع مصرف اتیونامید
-
به تاریخ انقضا دارو توجه کنید و اگر دارویی که در دستتان است تاریخ انقضای آن تمام‌شده است،از آن مصرف نکنید. -
هرگز دارو را به کس دیگری حتی با علائم مشابه خودتان تجویز نکنید. -
دارو را بیش از دوز تجویزشده توسط پزشک ، مصرف نکنید. -
تداخل دارویی دارو را چک کنید و حتماً به پزشکتان،اطلاع دهید که در حال مصرف چه داروی دیگری هستید. -
حساسیت -
اختلالات کبدی
احتیاط مصرف اتیونامید
توصیه های دارویی اتیونامید
-
بهتر است دارو را بعد از غذا مصرف کنید. -
مصرف مکمل ویتامین ب6 در مدت درمان با این دارو توصیه می شود. -
درصورتی که مبتلا به دیابت هستید قند خون خود را به صورت دوره ای و با دقت بیشتری کنترل کنید. -
آزمایشات دوره ای که توسط پزشک تجویز شده برای شما الزامی است. -
در صورت زردی پوست،تیره شدن ادرار یا مدفوع بی رنگ به پزشک خود مراجعه کنید.
روش نگهداری اتیونامید
-
تمام داروها را دور از دسترس کودکان نگه دارید. -
دارو را در جایی خنک، خشک و به دور از گرما و تابش نور مستقیم آفتاب نگه دارید.
بیشتر بخوانید:
بیماری سل (پیشگیری و درمان)
آیا احتمال انتقال سل پوستی از ماهی قرمز به انسان وجود دارد ؟
لزوم تزریق ب ث ژ برای کودکان و بزرگسالان
