آشنایی با داروی دکس مدتومیدین و عوارض آن

موارد مصرف دکس مدتومیدین

دکس مدتومیدین (Dexmedetomidine) یک داروی تزریقی می باشد که در برخی پروسه ها که نیاز به بیهوشی تزریقی دارد مانند لوله گذاری در بیماران بستری بخش مراقبت های ویژه، به صورت تزریقی مصرف می شود. این دارو در مواردی که نیاز به القای سریع بیهوشی دارند، نیز کاربرد دارد.

البته دکس مدتومیدین به تنهایی اثر بیهوشی کامل را القا نمی‌کند و در صورت نیاز ممکن است نیاز به تجویز داروهای دیگر در کنار آن باشد. دوز مصرفی دارو بر اساس وزن، سن و شرایط بیمار توسط پزشک متخصص محاسبه می گردد.

مکانیسم اثر دکس مدتومیدین

این دارو یک آگونیست انتخابی گیرنده های آلفا ۲ میباشد که با اثر بر روی این گیرنده ها در سیستم اعصاب مرکزی منجر به مهار آزادسازی نوراپی نفرین به واسطه عملکرد پروتئین های g می‌شود و بدین گونه اثرات خواب آوری و ضد درد را به‌صورت وابسته به دوز القا می‌کند. اثرات محیطی این دارو بر روی گیرنده های آلفا ۲ در دوزهای بالا قابل مشاهده است.

فارماکوکینتیک دکس مدتومیدین

متابولیسم این دارو کبدی می باشد و توسط سیستم cyp450 انجام می گیرد.دکس مدتومیدین یک سوبسترای 2A6 می باشد. عمده دفع دارو (۹۵ درصد) از راه ادرار به صورت تغییر نیافته بوده و ۴ درصد از طریق مدفوع می باشد. نیمه عمر این دارو در بدن یک الی دو ساعت می باشد. به همین دلیل در مواردی که نیاز به بیهوشی کوتاه مدت باشد از آن استفاده می شود.اثر دارو در پنج تا ده دقیقه پس از شروع تزریق آغاز می گردد و پیک اثر را ۱۵ تا ۳۰ دقیقه پس از تزریق مشاهده می کنید.

عوارض جانبی دکس مدتومیدین

• 
  افت فشار
• 
  برادی کاردی
• 
  تهوع
• 
  خشکی دهان
• 
  دپرسیون تنفسی
• 
  افزایش فشار خون

عوارض جانبی جدی:

• 
  افت فشار خون شدید
• 
  برادی کاردی شدید
• 
  ایست تنفسی
• 
  مقاومت به اثر دارو
• 
  تاکی فیلاکسی در مصرف طولانی مدت
• 
  سندرم ترک در صورت مصرف طولانی مدت

تداخلات دارویی دکس مدتومیدین

مصرف این دارو همزمان با داروهایی که افت ضربان قلب، سرکوب دستگاه عصبی مرکزی و افت فشار خون ایجاد می نمایند، می تواند این اثرات را تشدید نماید.

منع مصرف همزمان با تجویز داروی جایگزین:

• 
  باربیتوراتها
• 
  کدئین
• 
  crizotinib
• 
  دوکسیلامین
• 
  اتانول
• 
  فینگولیمود
• 
  هیدروکودون
• 
  sodium oxybate
• 
  تالیدومید
• 
  kava
• 
  لوفکسیدین

مصرف همزمان با پیگیری و تنظیم دوز مجدد:

آسبوتولول،آلفنتانیل، آلیس کایرن، آلپرازولام، آمیلوراید، آمیودارون، آمی تریپتیلین، آملودیپین، آموکساپین، آپومورفین، آریپیپرازول، آتنولول، باکلوفن، بنازپریل، بتاکسولول، بیزوپرولول، بوسنتان، داروهای ضد تشنج مانند کاربامازپین، لوتیراستام، اکس کاربامازپین، سدیم والپروات، لاموتریژین، توپیرامات و بوپرنورفین، بوسپیرون، کالندولا، کاپتوپریل، کارودیلول، سیتریزین، بابونه، کلردیازپوکساید، کلرفنیرامین، سیتالوپرام، کلماستین، کلوبازام، کلومیپرامین، دیازپام، دیازوکساید، دیگوکسین، دیلتیازم، دیفنوکسیلات، دی پیریدامول، دنپزیل، دوکسپین، دولوکستین، افاویرنز، اپلرنون، اس سیتالوپرام، اسمولول، اتوسوکسیماید، فنتانیل، SSRIs (فلوکستین،ایمیپرامین و..)، گاباپنتین، هالوپریدول، هیدرالازین، هیدروکلروتیازید، هیدروکسی زین، هیوسین، ایزوسورباید دی نیترات، لابتالول، لوودوپا، بنزودیازپین‌ها، متوکاربامول، متوکلوپرامید، میدازولام، ماینوکسیدیل، میرتازاپین، میتوتان، مورفین، نادولول، نیتراتها، الانزاپین، اپیوم، رکتال اکسی کدون، پیموزاید، پروپرانولول، کویتیاپین، راملتئون، ریواستیگمین، سیلدنافیل، تادالافیل، ترازوسین، تیمولول، تیزانیدین، ترامادول، ونلافاکسین، زولپیدم، ویگاباترین، والزارتان و…

هشدار ها در رابطه با دکس مدتومیدین

1. 
   منع مصرف در صورت سابقه ی حساسیت به این دارو یا سایر داروهای آلفا آدرنرژیک
2. 
   احتیاط در افراد سالمند، بیماران کبدی، سابقه برادی کاردی، بلوکAV درجه دو یا سه ،مشکلات عروقی، فشار خون پایین، دیابت نوع ۲ و هایپوولمی

توصیه های دارویی دکس مدتومیدین

• 
  لازم است تنظیم دوز مصرفی و مدت زمان تزریق با توجه به سن و وزن بیمار توسط پزشک به صورت دقیق انجام شود.
• 
  در مدت تزریق دارو و تا زمانی که اثرات دارو باقی است علائم حیاتی بیمار به دقت کنترل گردد.
• 
  مصرف دارو در بارداری با احتیاط و با مراقبتهای کامل در صورت تشخیص پزشک، بلامانع است. با این حال احتمال بروز عوارض جانبی در جنین وجود دارد و علائم حیاتی او باید کاملا تحت نظر قرار گیرد.
• 
  مصرف این دارو در شیردهی در صورت صلاحدید پزشک با توجه به شرایط بیمار با احتیاط بلامانع است.

داروهای هم گروه دکس مدتومیدین

بیشتر بخوانید:

۸ داروی بیهوشی گیاهی برای انسان

موارد مصرف داروی بیهوشی سووفلوران

از داروی بیهوشی پروپوفول بیشتر بدانید!