آشنایی با خواص دارویی و کاربردهای صنعتی صمغ عربی

صمغ عربی چیست ؟

صمغ عربی با نام های آزدوتازی، صمغ آکاسیا، کم عربیک، گم آرابیک، کیکر، برغند، فرط هم گفته می شود.

صمغ عربی صمغی است که از شاخه های درختچه ی آکاسیا بر اثر گزش حشرات، یا برخورد شاخه ها در اثر باد و ایجاد خراش در آن ها به طوری که خراش سطحی باشد، از آن جاری می شود.

این صمغ در واقع عصاره گیاه است که به صورت طبیعی توسط درخت ترشح می شود و در مجاورت هوا خشک می شود، از نظر رنگ بسته به این که آن صمغ از چه گونه ای از آکاسیا و چه وقت و چه طور گرفته شده باشد، متفاوت است.

ولی هر چه تیره تر و طرف به رنگ قهوه ای باشد، نامرغوب تر و نوع سفید یا سفید مایل به زرد مرغوب تر خواهد بود.

قطعات آن به شکل دانه های اشکی و یا تکه های کوچک است و اگر شکسته شود، مقطع آن درخشنده و مخطط با خطوط سفید می باشد و در آب کاملا حل می شود و محلول چسبناک ایجاد می کند.

خواص درمانی صمغ عربی

1. 
   از نظر گرمی معتدل و ضمنا خشک می باشد ولی فقط جالینوس آن را گرم و خشک ذکر کرده است.
2. 
   دارای خواص مرطوب کنندگی، آنتی بیوتیکی و حفاظت کنندگی می باشد، که سبب تسریع در فرآیند التیام و بهبود بافت های تحت درمان این دارو می گردد.
3. 
   نرم کننده سینه و خلط آور، نیکو کننده رنگ رخساره، مقوی معده و روده می باشد.
4. 
   برای رفع اسهال و التهاب و ناراحتی روده ها مفید است، به این منظور ده تا پانزده گرم آن را با آب گرم مخلوط کنید و میل کنید.
5. 
   اگر آن را با روغن گل سرخ تفت دهید و بخورید و یا روزی پنج گرم از آن را نرم بکوبید و با سی گرم روغن تازه گاو مخلوط کرده و بخورید و این کار را سه تا هفت روز ادامه دهید، برای قطع کردن خون روی از سینه، ریه و سایر اعضا مفید است (به استثنای خون روی از رحم و بواسیر).
6. 
   اگر آن را در دهان قرار دهید و آب حاصل از آن را کم کم فرو دهید، مانع ریختن مواد نزله و زکام به سینه خواهد شد، حدت داروهای گرم خورده شده را رفع می کند، برای تسکین سرفه و درد سینه، زخم ها و خراش های ریه، خشونت حلق، قصبه ریه و صاف کردن صدا نافع است.
7. 
   اگر کوبیده آن را با سفیده تخم مرغ مخلوط کنید و به محل سوختگی از آتش و یا شقاق سر پستان بمالید، التیام دهنده است.
8. 
   برای برطرف کردن در هم رفتگی یا چین و چروک پوست صورت، هر روز یک مثقال از کوبیده آن را با آب هویج مخلوط کنید و بر صورت بمالید و پس از پانزده دقیقه صورت را با آب گرم شست و شو دهید.
9. 
   برای درمان حیض شدن بیش از حد معمول گرد آن را با سورمه مخلوط کنید و به صورت شیاف در آورید و شب ها داخل رحم بگذارید.
10. 
    پودر صمغ عربی مخلوط شده با زرده تخم مرغ، آب ولرم و آب خیار به صورت ماسک برای رفع چین و چروک پوست مفید است.
11. 
    صمغ عربی برای برطرف نمودن عفونت رحم مورد استفاده قرار می‌گیرد.
12. 
    صمغ عربی برای جلوگیری از رسوب پلاک روی دندان موثر است.
13. 
    صمغ عربی برای افراد دیابتی مناسب است و قند خون را کاهش می‌دهد.

کاربردهای صنعتی صمغ عربی

1. 
   از این ماده در صنایع غذایی به عنوان پایدار کننده و افزایش ویسکوزیته استفاده میکنند.
2. 
   در صنعت چاپ به عنوان روان کننده در انواع جوهر چاپ استفاده می‌شود.
3. 
   در تولید نوشابه ها و آبنبات و آدامس نیز کاربرد دارد.
4. 
   در نقاشی از آن به عنوان یک ماده چسبنده در آبرنگ استفاده می‌شود.
5. 
   به ابرنگ حجم و غلظت میدهد بدون اینکه رنگ خراب شود.
6. 
   در تولید ذغال از آن استفاده فراوانی میشود.
7. 
   در سیگارسازی نیز به عنوان چسبنده کاغذ سیگار می‌باشد.
8. 
   ماده چسبنده در تمبرهای پستی نیز صمغ عربی می‌باشد.
9. 
   این ماده بافت دهنده پاستیل نیز میباشد.
10. 
    در پوشش شکلات و دراژه نیز کاربرد دارد.
11. 
    به منظور تثبیت اجزاء طعم زا در صنایع غذایی نیز استفاده می شود.
12. 
    در تولید مواد غذایی هم به منزله امولسیون کننده و هم پایدارکننده استفاده میشود و از جدا شدن چربی یا رشد بلورهای شکر در محصولات قنادی یا رشد بلورهای یخ در بستنی جلوگیری میکند.
13. 
    تثبیت کننده عطر و ادکلن میباشد.
14. 
    ترکیب مهم واکس نیز می باشد.
15. 
    در صنایع نساجی از صمغ عربی برای آهار دادن به پارچه استفاده میشود.

مضرات و عوارض مصرف صمغ عربی

نکته مهم که باید توجه شود اینست که برای قسمت های تحتانی بدن مثل مثانه و مقعد و رحم صمغ عربی مفید نیست و ضرر دارد.

مصرف خوراکی مقادیر بالای صمغ این گیاه سبب بروز یبوست و سو هاضمه می شود و مصلح آن کتیرا است.

بیشتر بخوانید :

آشنایی با خواص فوق العاده صمغ درخت کاج

خواص آب سیر : ۱۷ خاصیت شگفت انگیز عصاره سیر