درخت و درختکاری و تاثیر آن بر اکوسیستم
درخت یکی از زیباترین مظاهر خلقت و جلوه ای از تجلیات آفریدگار عالم است. درخت نماد آبادانی و شاخص سبزی و خرمی و مظهر زندگی و باعث تلطیف هوا و موجب آسایش و رفاه مردم و صفا و پاکی طبیعت می باشد. یک درخت بزرگ، سالانه نزدیک به بیست و سه کیلوگرم دی اکسید کربن را جذب کرده و حدود دو هزار و هفتصد کیلوگرم اکسیژن باز می گرداند. به طور میانگین هر درخت اکسیژن مورد نیاز برای تنفس دو انسان را در طول سال تامین می کند. درختان همچنین با جذب دی اکسید کربن مانع از گرم شدن دمای کره زمین و بروز اثرگلخانه ای می شوند.
فواید محیطی درخت و درختکاری
درخت آب و هوا را بهتر می کند
شاخ و برگ درخت ها نمی گذارد نور خورشید مستقیم به زمین برسد آن ها جلوی تبخیر آب ذخیره شده در اطراف ریشه ی درختان می گیرند برای همین است که دمای هوا در جنگل معتدل تر از جاهای دیگر می شود.
درختان در جنگل، آب باران و برف را در ریشه خود ذخیره کرده و از هدر رفتن آب جلوگیری می کنند. در روزهای خشک بی باران با آزاد کردن آن ، رطوبت نسبی آن افزایش پیدا کرده و هوای مناطق جنگلی معتدل می شود
درخت قهرمان تصفیه هواست
درختان مثل ریه های زمین برای نفس کشیدن هستند. آن ها گازهای سمی و حتی گرد و غبار معلق در هوا را جذب می کنند و در مقابل، گاز اکسیژن به هوا باز می گردانند.
هر درخت بزرگ، هر سال حدود بیست و سه کیلوگرم گاز سمی دی اکسید کربن را جذب می کنند و حدود دو هزار و هفتصد کیلوگرم اکسیژن به هوا بر می گردانند . هر درخت تقربیا اکسیژن مورد نیاز دو انسان را در طول سال تامین می کند. درخت با جذب گاز دی اکسید کربن ،از گرم شدن دمای کره زمین جلوگیری می کند. به اتفاق دمای گرم شدن کره زمین که در اثر وجود گاز دی اکسید کربن در هوا به وجود می آید پدیده گلخانه ای می گویند
درخت موجب آرامش است
تحقیقات علمی ثابت کرده نگاه کردن به رنگ سبز درختان به انسان آرامش می دهد. حضور در پارک ها و جنگل های مصنوعی حاشیه ی شهرها ،یکی از کارهای ضروری و سرگرمی شهرهای بزرگ است . در بیمارستان و مراکز درمانی هم وجود درختان و فضای سبز، باعث بهبودی زودتر بیماران می شود. درختان در کاهش آلودگی صوتی شهرها هم نقش مهمی دارند. آن ها از پخش شدن صداهای ناهنجار و آزار دهنده جلوگیری می کنند.
درخت پناهگاه جانوران است
زندگی بیش ۵۰۰ نوع حشره، پرنده، پستاندار،قارچ ها و گلسنگ ها به زندگی درختان وابسته است. اگر جاندارانی در محیط ریشه ی درختان زندگی می کنند را هم اضافه کنیم باید بگوییم زندکی هزاران نوع جاندار و جانور ریز و درشت، به حیات هر درخت گره خورده است . درخت، خانه ی پرندگان و بعضی از حیوانات بی پناه است.
فواید درختان برای محیط زیست
یکی از فواید مهم درختان و فضای سبز در شهر ها و دیگر مناطق، نمای زیبا و ایجاد سایه است، به غیر از این موارد، منافعی دیگر اعم از فواید اجتماعی، استفاده ی همگانی، زیست محیطی و اقتصادی را نیز به همراه دارد.
فواید اجتماعی درخت و درختکاری
انسان ها از وجود طبیعت و درختان همواره لذت می برند، ما با نگاه به درختان، به آرامش، سبکبالی و حس زندگی می رسیم. تحقیقات نشان داده است که حتی بیشتر بیماران بعد از عمل جراحی و یا بیماران قلبی، اگر در بیمارستان در اتاقی با منظره ای رو به طبیعت و درختان بستری شوند، بهبود آنها سریع تر می شود. وجود درختانی که در خیابان های شهری نیز کاشته می شوند نشان پیوند قدیمی بین انسان و طبیعت است، به همین دلیل است که به منظور استحکام این رابطه، همگی سعی می کنیم تا از درختان کهنسال قدیمی محافظت بیشتری به عمل آوریم.
تفاوت در قد و ضخامت و استحکام این درختان زیبایی آنها را رقم می زند، گویی که همیشه زنده هستند و ما انسان ها گاهی اوقات با کاشت درختانی که دوست داریم خود به خود آنها را بخشی از زندگی خود می دانیم.
فواید همگانی درخت و درختکاری
البته در مورد کاشت درختان در محوطه ی خصوصی منزل باید همواره توجه داشت که نوع و اندازه آن طوری باشد که به حریم خصوصی همسایه ها وارد نشود مگر اینکه همسایه شما نیز با توافق با شما علاقه مند به استفاده از نما و فواید آنها باشد. بنابراین در انتخاب دقیق و مناسب محل کاشت درختان می توانید فضا و نمای ساختمان های مجاور را اشغال نکنید.
کاشت درختان در محوطه شهر طبق نقشه و نماسازی پیش می رود، بیشتر سیاست شهرداری ها آن است که با ایجاد فضای سبز و کاشت درختان در شهرها و پیاده رو ها، نمای مصنوعی و شهری را پشت این صحنه های زیبا و دلنشین مخفی کننند، تا شهروندان بتوانند با نگاه و استفاده از زیبایی های آن، در ترافیک های شهری و … لذت ببرند.
منافع زیست محیطی درخت و درختکاری
درختان همواره با احاطه ی کوهها و ایجاد نمایی زیبا، پاکیزگی هوا، حفظ منابع آبی، پناهگاه حیات وحش در حفظ محیط زیست تأثیر بسزایی را دارند. چگونگی آب و هوا تحت تأثیر مقدارتابش نور خورشید، باد و میزان بارندگی است. در تابستان اشعه آفتاب بوسیله ی برگهای درختان تابستانی جذب می شود و در زمستان بصورت فیلتر شده به طبیعت برگردانده می شوند، در گرمای داغ تابستان با وجود درختان و پناه گرفتن زیر سایه آن از نسیم خنک آن لذت می بریم. به همین دلیل اکثر ما در حیاط یا اطراف خانه،درختانی تابستانی، می کاریم.
همچنین درختان با وجود شاخ و برگشان حکم بادشکن را هم ایفا می کنند، در موقع بارندگی های شدید با مقاومت در برابر باران و آبهای جاری مانع ایجاد سیل می شوند.
در علف ها و بوته های زیر درختان بلند، قطرات شبنم کمتری دیده می شود، چرا که در شب انرژی رادیات کمتری از سطح خاک آزاد می شود.
به دلیل خنکی و درجه دمای کمتر ناشی از درختان، کاشت آنها در سطح شهر باعث تعادل دمای بیشتری با وجود موانعی چون ساختمان ها و … می شود.
ایجاد فضای سبز، درخت، درختچه و شمشاد ها به نوعی نقش فیلتر کننده ی هوا را به عهده دارند. آنها با مکانیزم خود، با جابه جایی گرد و غبار، جذب دی اکسید کربن و در مقابل آزاد سازی اکسیژن، جذب ذرات آلوده کننده ای چون منواکسید کربن، دی اکسید گوگرد، هوای تصفیه شده و سالم تری را در اختیارما قرار می دهند.
با وجود درختان در سطح شهر، طبیعت زنده دوباره جریان پیدا می کند. پرندگان به سوی آنها برای سکونت و لانه سازی … می آیند، چرخه ی زندگی و سیر تکاملی آنها ادامه می یابد و به این صورت، تعامل بین طبیعت و زندگی شهر نشینی شکل می گیرد.
منافع اقتصادی درخت و درختکاری
درست است که تمامی درختها و درختچه ها مفید هستند اما بسته به نوع، اندازه و وضعیت آب و هوایی برای رشد و کاربرد آنها دارای ارزشبندی متفاوتی هستند. بهره بری از درختان می تواند بصورت مستقیم یا غیر مستقیم باشد. نقش آنها در کاهش مصرف سوخت انرژی بصورت بهره بری مستقیم است، مثل، استفاده از خنکی هوا و تمیزی آن، بهره از سایه ی درختان به روی منازل و اطراف، بادشکن بودن درختان که همگی آنها منجر به استفاده کمتر از سوخت در مصرف از کولر و … می شود. هر چه عمر درختان طویل بیشتر باشد ارزش آن نیز بالا تر است. با کمی نگاه دقیق تر می بینیم که داشتن فضای سبز چه مزایای به نسب فضاهای امروز شهری که به تدریج عاری از این مزیت طبیعی است، دارد.
منافع غیر مستقیم درختان از وسعت بیشتری برخوردارند که بیشتر آنها جنبه ی همگانی دارد تا فردی. با ایجاد فضای سبز بیشتر، میزان ساختمان سازی ها و متعاقبا” تراکم جمعیت کمتر شده و تقاضا برای مصرف برق و آب کاهش می یابد، کماکان شاهدیم که چطور با از بین بردن این فضاها، برج سازی ها، هزینه های قبوض هر روز افزایش می یابد. درختان با ایجاد هوای سالم، هزینه های ساخت و نصب تصفیه کننده های هوا را کم تر می کنند. شاید با نگاه اول خیلی این مبالغ به چشم نیاید ولی با احتساب همه ی آنها می بینیم که چه مبالغ هنگفتی را شامل می شود.
سرمایه گذاری و گسترش فضای سبز با درخت و درختکاری
جدای از تمام منافع فوق، درختان برای نگهداری و حفاظت مخارجی را هم در بر دارند. میزان بهره برداری از درختان با نحوه ی نگهداری و حفاظت از آنها رابطه ی مستقیم دارد. بیشترین هزینه برای کاشت آنها، همان ابتدا است، یعنی خرید نهال ها، خاک و کود، که بسته به نوع نیاز و استفاده ی شما از درخت باید در خرید آن دقت کنید، مخارج بعدی شامل آبرسانی، هرس کردن شاخ و برگهای زائد است و در بعضی مواقع جابه جایی درختان و دوباره کاشتن آن ها نیز هزینه های گزافی را به دنبال دارد.
برای عملکرد بهتر درختان و فضای سبز، رسیدگی علمی و ترمیم آنها ضروری است. تقویت و سم پاشی خاک، هرس به موقع (تا حدی که خاصیت سایه دهی خود را از دست ندهد)، همواره سرعت رشد درخت را افزایش می دهد. با گذراندن دوره ی مراقبت های خانگی و علمی از گیاهان می تواند با نکات بیشتری در این مورد برای کیفیت بهتر فضای سبز خود استفاده کنید.
سایر فواید درخت و درختکاری
برای پی بردن به اهمیت درخت و درختکاری و نقش آنها در حفظ طبیعت و زندگی انسان ، تعدادی از فواید آن را برای شما بیان می کنیم:
۱- طبیعت بدون درخت، ناموزون و زشت می گردد. وجود جنگل و درخت در صحنه طبیعت و زندگی انسان، باعث زیبایی، شادی، سبزی، آسایش، رفاه، صفا، پاکی و طراوت می شود.
۲- درختان نبض زمین هستند و مایه حیات انسان و حیوان و حتی بعضی از گیاهان، زیرا درختان با جذب گازهای سمی از جمله دی اکسید کربن و تولید اکسیژن که یکی از اساسی ترین نیازهای حیات انسان و حیوان است، باعث دوام حیات انسان و سلامت چرخه طبیعت می شوند. کمبود درختان و تخریب و نابودی جنگل ها به ویژه در این عصر دود و زندگی ماشینی، موجب انقراض نسل انسان و حیوان خواهد شد.
۳- برگ و شاخه های درختان بخش مهمی از تغذیه حیوان و گاه انسان را فراهم می سازند و در تولید گوشت مصرفی انسان ( با تغذیه دام ها از گیاهان) نقش اولیه را دارند.
۴- میوه بسیاری از درختان مورد استفاده انسان و حیوان است، به طوری که می تواند در تغذیه انسان و تأمین ویتامین های مورد نیاز او تأثیر به سزایی داشته باشد. در فواید گیاه و گیاه خواری در دستورات پزشکی و حتی دینی توصیه های زیادی شده است.
۵- چوب درختان در صنایع چوب بُری و تأمین بخش مهمی از وسایل مورد نیاز زندگی انسان نقش اساسی دارند.
۶- درختان می توانند در جلوگیری از فرسایش خاک کشاورزی و مفید زمین در هنگام سیل نقش مهمی داشته باشند.
۷- درختان در تغییر و تبدیل آب و هوا و اعتدال آن نقش به سزایی دارند. تشکیل جنگل و توسعه آن، نه تنها تاثیر اساسی در روند آب و هوا دارد، بلکه در حشر و نشر پرندگان، چرندگان و دیگر حیوانات اهلی و وحشی و نهایتا تعادل در چرخه طبیعت نقش ارزنده ای دارد.
۸- سایه و ریشه ی درختان، در حفظ و رشد گیاهانی که نمی توانند ریشه ی خود را برای جذب آب به اعماق زمین بفرستند و یا طاقت تحمل تابش مستقیم نور خورشید را به ویژه در فصل گرما و تابستان ندارند و یا نمی توانند در مقابل باد و باران های تند مقاومت نمایند، تأثیر به سزایی دارند.
۹- در فصل پاییز کشاورزان، باغداران و گل و گیاه کاران از کود ساخته شده از انبوه برگ درختان استفاده لازم را می نمایند. در پاییز، انبوه برگ ریخته شده از درختان می تواند «ابرکود» متراکمی بسازد که هوموس یا سیاخاک (گیاخاک) نامیده می شود. این ماده خاصیت «گلوئیدی» دارد و نگهداری آب توسط خاک را افزایش می دهد. هوموس، مواد معدنی خاک را نیز جذب می کند و از هرز رفتن آنها جلوگیری می نماید. لذا هوموس را با خاک مخلوط می کنند تا مواد مغذی ضروری برای رشد گیاه را تأمین نماید.
۱۰- بسیاری از درختان از قدیم الایام، در صنعت داروسازی و عطاری و حتی به دست آوردن نوعی چسب مورد استفاده قرار می گیرند، مثلا بهترین ماده ضدعفونی کننده از برگ درخت سدر و سنجد، بهترین رنگ مو از درخت حنا، بهترین مواد خوشبوکننده از چوب درخت عرعر و بهترین نوع عطر برای رفع خستگی در کارگاه هایی که می خواهند ظرفیت تولیدی شان را بالا ببرند، از درخت سرو به دست می آید.
بیشتر بخوانید:
آشنایی با روش کاشت بادام درختی و نگهداری از آن
روش کاشت و نگهداری درخت چنار
روش کاشت درخت توت آمریکایی
