آخرین وضعیت برجام و شرایط احیای آن

به گزارش سلام نو؛ یک دیپلمات سابق کشورمان درباره آخرین وضعیت مذاکرات گفت: جوزف بارل به عنوان رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا و دیگر طرف های غربی از کلیدواژه «متن نهایی» و «کفایت مذاکرات» استفاده می کنند، هدفشان این است. جمهوری اسلامی را تحت فشار قرار دهند و به نوعی به کشورمان هشدار دهند، اگر این توافق و متن پذیرفته نشود، دیگر مذاکره ای صورت نمی گیرد و در واقع برنامه های گفت وگو در وین بسته می شود. رویکردی که در آن سعی می کنند با فشار آوردن به ایران برای پذیرش شرایط خود، بر رفتار ایران تأثیر بگذارند.

محسن پاکیین افزود: استفاده از این کلیدواژه ها نشان می دهد که طرف غربی سعی دارد عقاید خود را به مذاکره کنندگان کشورمان تحمیل کند و قصد دارد با استفاده از فضای روانی ایجاد شده، یک «توافق بد» از ایران را بپذیرد و به نوعی آن را به ما تحمیل کند.

وی ادامه داد: نکته این است که جمهوری اسلامی در صورتی که دو طرف متعهد به اجرای آن باشند، از روز اول این توافق قابل اجرا بود. یعنی از ابتدا به دنبال «اجرای تعهد در مقابل اجرای تعهد» بودیم. آمریکایی‌ها از برجام خارج شدند و به تعهدات خود عمل نکردند و تحریم‌ها را مجدداً علیه کشورمان اعمال کردند و تحریم‌های اضافی اضافه کردند. پس از مدتی صبر و حوصله، تعهدات خود در چارچوب برجام را به حالت تعلیق درآوردیم و در اقدامی منطقی بر اساس برجام و مفاد قانونی، از تعهدات هسته‌ای خود دست برداشتیم و محدودیت‌های اعمال شده را کاهش دادیم.

آیا برجام احیا می شود؟

یک دیپلمات سابق کشورمان گفت: رویکردی که ایران علیه سوء نیت طرف مقابل اتخاذ کرد، «حق» ما بود و با چنین نگاه و رویکرد منطقی وارد دور جدید مذاکرات برجام در وین شدیم و مذاکرات را دنبال می کنیم. در همان قاب بر این اساس ما هیچ تحمیلی را نمی پذیریم و تنها در صورتی که ایران به تعهدات خود عمل کند در صورتی که طرف آمریکایی نیز تحریم ها را لغو کند و تضمین کند که برجام و تحریم های پس از برجام مجدداً اعمال نمی شود. هدف سرمایه گذاری ایجاد نمی کند. و شروع فعالیت های اقتصادی در ایران.
پاکاجین توضیح داد: در صورت اجرایی شدن این موضوع، می توان گفت که «توافق متقابل» حاصل شده و دو طرف از آن سود خواهند برد. در واقع یک بار دیگر محدودیت های هسته ای را می پذیریم و تحریم ها را هم برمی دارند و روابط اقتصادی جمهوری اسلامی با دنیا به حالت عادی باز می گردد.

استقبال چین از برجام

وی با بیان اینکه برخی گمانه زنی ها مبنی بر عدم تمایل چین و روسیه به توافق در شرایط کنونی، اساس واقعیت ندارد، گفت: این نیز بخشی از راهبرد آمریکایی هاست که قصد برداشتن بار مسئولیت را دارند. از این کشور و تلاش می کنند کشورهای دیگر را مسئول شکست احتمالی مذاکرات بدانند. پاکاین اضافه کرد: این در حالی است که اگر روابط اقتصادی جمهوری اسلامی با دنیای عادی و تحریم ها برداشته شود، چین می تواند سرمایه گذاری های بیشتری در ایران انجام دهد. در واقع شرایط خاصی برای این کشور ایجاد می شود که بتواند در ایران سرمایه گذاری کند و در چنین شرایطی هر دو طرف منتفع و سود خواهند برد. وی ادامه داد: از این رو چین نیز از تفکیک برجام و رفع موانع موجود استقبال می کند، زیرا پکن در حال حاضر تحت فشار آمریکا برای همکاری با ایران است و در شرایط عادی این فشار از روی دوش آنها برداشته می شود و آنها می تواند راحت تر در ایران سرمایه گذاری کند و سود بیشتری داشته باشد.

ایران و روسیه «رقیب نفتی» نیستند.

این کارشناس مسائل بین الملل گفت: در مورد روسیه نیز پس از لغو تحریم ها علیه ایران فضای اقتصادی بیشتری برای همکاری های دوجانبه ایجاد می شود و روس ها می توانند با سهولت بیشتری در کشور ما سرمایه گذاری کنند و می توانیم از بازارهای این کشور نیز استفاده کنیم. کشوری که روس ها تحت تحریم غرب هستند، از کشور برای عرضه محصولات خود استفاده کنیم. البته اگر شرایط برای گسترش روابط اقتصادی عادی شود، هر دو طرف سود خواهند برد.

پاکاین ادامه داد: از سوی دیگر، اینکه گفته شود در صورت لغو تحریم ها، جمهوری اسلامی به عنوان رقیب روسیه در بازار جهانی نفت و گاز ظاهر می شود، درست نیست، زیرا امروز به دلیل جنگ در اوکراین و … نیاز کشورهای جهان به ویژه کشورهای صنعتی، تقاضا برای خرید نفت بیشتر از عرضه است و این روند برای مدت طولانی و حداقل تا پایان جنگ در اوکراین ادامه خواهد داشت که چشم‌انداز روشنی برای آن وجود ندارد. قابل مشاهده است. تامین شود و هر چقدر نفت وارد بازارهای جهانی شود خریدار خود را دارد و در این زمینه رقابت ایجاد نخواهد کرد و نتیجه نداد و ممکن است منجر به همکاری روسیه، ایران و اوپک در این زمینه شود تا قیمت ها افزایش یابد. به تعادل مناسب برسد.

وی تاکید کرد: بنابراین می توان گفت که «همکاری» جایگزین «رقابت» می شود و از آنجایی که تقاضا برای نفت در بازار زیاد است، هر دو طرف به راحتی می توانند نفت خود را بفروشند و از این نظر مشکلی برای آنها وجود ندارد. البته در چنین شرایطی روسیه نیز از رفع برجام و موانع موجود برای ایجاد فضای مساعدتر برای گسترش همکاری های تجاری و اقتصادی تهران و مسکو استقبال خواهد کرد.

توپ برجام هنوز در زمین آمریکاست

یک دیپلمات سابق کشورمان گفت: در چنین شرایطی به نظر می رسد توپ برجام همچنان در دست آمریکاست و اگر اراده سیاسی برای بازگشت به برجام داشته باشند، راه هموار می شود. در دوره ترامپ، واشنگتن اراده سیاسی برای «خروج از برجام» داشت و این رویکرد مبنای مداخله آن شد و مشکلاتی را برای کشورهای عضو برجام از جمله ایران ایجاد کرد.

پاکاییین افزود: امروز باید در آمریکا اراده برای «بازگشت برجام» ایجاد شود. یعنی با لغو برجام و تحریم‌های پس از برجام موافقت کنند و به توافق هسته‌ای 2015 بازگردند. در این صورت جمهوری اسلامی پس از اطمینان از رفع تحریم ها مجدداً محدودیت های هسته ای خود را می پذیرد و در نهایت برجام احیا می شود.
وی ادامه داد: فکر می کنم در آمریکا اراده ای برای اجرای تعهداتش در قبال ایران وجود ندارد. به همین دلیل است که تلاش می کنند ضرب الاجلی برای مذاکرات تعیین کنند یا پیش نویس ارائه شده از سوی اتحادیه اروپا را «متن نهایی» اعلام کنند. این رویکرد عمدتاً به دلیل فشار برای متقاعد کردن ایران به پذیرش خواسته های آنها است.

بهبود استراتژی خنثی سازی تحریم ها

پاکاین با بیان اینکه مسئولان جمهوری اسلامی به صورت هوشمندانه بحث ها را رصد می کنند، تصریح کرد: همچنین باید توجه داشت که در شرایط فعلی، آمریکایی ها بیش از ما باید برجام را باز کنند. جمهوری اسلامی در خنثی سازی آثار تحریم ها گام های مهمی برداشته است و هر روز پیشرفت های جدیدی در این زمینه داریم. وی با بیان اینکه در صورت تحقق کامل اهداف ایران در این زمینه، مسلما آمریکایی ها دیگر بهانه ای برای تحت فشار قرار دادن جمهوری اسلامی برای پذیرش بازرسی های سازمانی خارج از چارچوب پادمانی نخواهند داشت، گفت: معتقدم تا زمانی که آمریکایی ها این توافق را لغو نکنند. تحریم ها، حق ایران برای تقویت فعالیت های خود است. صلح آمیز هسته ای و استفاده از دستاوردهای خود در مناطق صلح آمیز.

این کارشناس مسائل بین الملل افزود: بر این اساس باید برنامه های هسته ای خود را به شدت ارتقا دهیم. البته سیاست ایران دستیابی به بمب اتمی نیست، اما این بدان معنا نیست که در سایر حوزه های صنعتی دست به دست هم دهیم و منتظر تصمیم غرب باشیم. به نظر من دولت باید قانون «اقدام راهبردی» مصوب مجمع را با قوت اجرا کند. در نهایت، هر زمان که ایالات متحده تحریم ها را لغو کند، ممکن است تصمیم بگیریم که به نظارت بر پادمان های آژانس بازگردیم.